Weekendspecial: Bestuurlijk aanbesteden in Amersfoort – Aanbestedingsnieuws

Weekendspecial: Bestuurlijk aanbesteden in Amersfoort

Laatst geupdate op oktober 31, 2016 door redactie

In deze weekendspecial aandacht voor het Bestuurlijk Aanbesteden in Amersfoort.  Wat bestuurlijk aanbesteden is, blijkt sterk af te hangen van aan wie je het vraagt. Daarom proberen we er zelf ook een antwoord op te vinden. We hebben alle stappen in het bestuurlijke proces en het aanbestedingsproces rondom welzijn in Amersfoort eens op een rijtje gezet. Wat is nu bestuurlijk aanbesteden? Wanneer vindt het plaats in het aanbestedingsproces?  Wat is er op TenderNed gezet? 

Het verhaal begint als onze redactie stuit op een artikel van De Stad Amersfoort. Volgens het artikel is de aanbesteding al afgerond en in de laatste fase. Heh?! Wij dachten tot dan toe op basis van berichten van de gemeente Amersfoort dat de aanbestedingen nog maar net waren afgekondigd. Dat dachten we naar aanleiding van ons artikel over het Geldloket. Hoe bestaat het?

De aanbesteding is pas op het laatste moment aan de B&A Groep toegekend, omdat de eigenlijk winnende inschrijver, U Centraal,  op het laatste moment is uitgesloten van deelname; zo bericht RTV Utrecht.  Vreemd. Vorige week las onze redactie op de website van Amersfoort dat er 4 aanbestedingen zouden zijn in het kader van het bestuurlijke aanbesteden van welzijn. En nu is tie al geweest? Bij een check op TenderNed blijkt dat de deadline van alle vier op TenderNed gepubliceerde aanbestedingen, nog open staan. Eentje, die voor beschermd wonen, sluit net dit weekend, 31 oktober.

Aanbesteding al gewonnen?

Welke aanbesteding heeft de BA-groep dan naar eigen zeggen gewonnen? Sommige artikelen spreken over de SBI. Er zou ook een gerechtelijke uitspraak geweest zijn. Die is op rechtspraak.nl anders niet te vinden. Ook op TenderNed is geen aankondiging van een SBI-opdracht te vinden.

Uiteindelijk wordt het duidelijk, na lezing van een nieuwsbericht van vrijwilligersorganisatie Ravelijn. U Center en Ravelijn zijn in beroep gegaan bij de Bestuursrechter tegen de Marktconsultatie Sociale Basisinfrastructuur Amersfoort 21 maart 2016. Niks geen aanbesteding dus. Een marktconsultatie! Die zou je normaal gesproken houden voorafgaand aan een aanbesteding, als je wil weten wat er zoal op de markt is en daarom vrijblijvend met ondernemers wil praten, zonder dat daar een inkoop uit voortvloeit.  Afgelopen 5 september stonden ze voor de bestuursrechter, maar die schorte de zaak op, en eiste een hoorzitting.

Theorie: Bestuurlijk aanbesteden

Hoe kan dat nu, dat is het verschijnsel “bestuurlijke aanbesteding”. Niemand weet precies wat dat is. Vooral omdat elke gemeente en elke krant en daarmee elke politicus daar zijn eigen invulling aan geeft. Al naar gelang het resultaat. In het wetboek komt de term niet voor, dus je kunt er alles van vinden. Wat is de officiële theorie? Volgens PIANOo is de kern dat er meerdere aanbieders worden uitgezocht waarmee dan wordt onderhandeld over de wensen en eisen, volgens een voortdurend overlegproces.

Daarmee is dus op zichzelf nog niets gezegd over de implementatie en de verhouding van al deze overleggen in het aanbestedingsproces. Terwijl dat nu net het hete hangijzer is, hoe verhoudt een onderhandelingscyclus zich tot de aanbesteding. Want je mág niet aanbesteden en tegelijk onderhandelen. Maar je kan ook niet eerst onderhandelen en dan aanbesteden, dan kom je toch bij een andere bieder uit, dan heeft dat onderhandelen geen zin. Na de aanbesteding gaan onderhandelen, dat is al helemaal het paard achter de wagen spannen. Hoe kan dat dan? Een vreemd verhaal op zich, dat bestuurlijk aanbesteden.

Media verward

Die term  “bestuurlijk aanbesteden” is ook wat lang, daarom noemen media dat her en der toch maar gewoon “aanbesteding”. Dat maakt het er voor niemand overzichtelijker op. Het wordt pas echt verwarrend wanneer politici en wethouders die termen uit de media overnemen, onder meer omdat ze om een reactie wordt gevraagd. Van de bestuurlijke niet-aanbesteding-aanbesteding die de BA-groep gewonnen heeft, (volgens de BA-groep, RTV Utrecht, het AD en een D66-raadslid) staat alleen een vooraankondiging van een marktconsultatie op TenderNed.

Heeft ook volgens de gemeente de BA-groep gewonnen? Een gunningsbeslissing is in elk geval nog niet gepubliceerd op Tenderned. Er is daarmee nog niet gegund en dus ook niet zoiets als een gunningsbeslissing waarin is aangekondigd wie de opdracht heeft gewonnen, en waarna de beroepstermijn voor bij de civiele rechter gaat lopen.

In het kader van deze SBI-“aanbesteding” zijn de vrijwilligersorganisaties  naar de rechter gestapt, om de “aanbesteding” tegen te houden. De bestuursrechter wel te verstaan. Bij een aanbesteding in de gewone zin van het woord, is de civiele rechter bevoegd. Maar hoe kom je daar uit als er nog geen aanbesteding is, maar al wel een winnaar, op basis van alleen een marktconsultatie, die alleen is in te zien via Negiomatrix?

Overlegrondes 

Hoe is volgens de aanbesteding-al-geweest-theoristen van de media, die aanbesteding dan verlopen. RTV Utrecht bericht over de bestuurlijke aanbesteding dat er een fout zou zijn gemaakt bij de beoordeling van de plannen, waardoor U Centraal niet had mogen meedoen aan de tweede ronde. Voor die tweede ronde waren minimaal 420 punten nodig, terwijl er in ronde 1 maar 415,50 punten waren behaald. Die opvatting wordt herhaald door D66.

Welke rondes zijn dat dan? Zijn dat de overlegrondes die gehouden worden in de vorm van “tafels”, in de opmaat van de bestuurlijke aanbesteding. Dat zijn er nogal wat. En er zijn ook enorm veel stukken mee gemoeid. Tegelijk is het maar de vraag wat de waarde is van die overlegrondes voor de aanbestedingsprocedure. Zijn er overlegrondes geweest? Nou, er is wel veel overlegd. Aan tafel.

Tafels
Er wordt daar wat afgetafeld, in keistad. Er zijn startbijeenkomsten, fysieke tafels, virtuele tafels, voor de dagactiviteiten, voor het beschermd wonen, allemaal evenwichtig samengesteld. Er wordt ook een planning gegeven dat een tafel gemiddeld 3-4 uur duurt. Organisaties die zich inschrijven moeten verplicht met twee deelnemers komen en worden geacht zich 2 uur op de bijeenkomst te hebben voorbereid. Dat is dus per organisatie per tafel 20 uur onbetaald werk ten bate van de werving.

Waar haalt een ondernemer die tijd vandaan? In Amersfoort heeft men blijkbaar zeeën van tijd. Al die overlegtafels, die zo kenmerkend zijn voor het bestuurlijk “aanbesteden”, die gaan dan tussen de  voorbereidingen op de reguliere aanbesteding door. Er zijn aftrappen en startbijeenkomsten en fysieke overlegtafels en virtuele overlegtafels. Voor alle deelovereenkomsten / inkooppakketten, de dagactiviteiten en het beschermd wonen. Op Twitter zijn er her en der foto’s van te zien. Er zitten inderdaad mensen aan een tafel.

De gemeente heeft de tafels ingepland tot aan 29 september, de dag waarop de aanbesteding begint. Tussen de marktconsultatie en de aankondiging zijn er 5 fysieke overlegtafels. De gemeente is helemaal los gegaan met tafels.  Uit een planning genaamd presentatie stand van zaken blijkt dat het tafelgebeuren op 29 september is opgehouden terwijl op 30 september de eerste aankonding wordt verstuurd.

Moet je dan iets met die tafels? Nee. De tafels zijn “richtinggevend”, zo wordt er gezegd. Het is “richtinggevende input”. Volgens de presentatie op de startbijeenkomst zijn die tafels alleen “richtinggevend”. Kortom juridisch van geen waarde, maar politici zeggen dat het belangrijk is.
Zie voor een overzicht van de bedoeling van de tafels: pp-startbijeenkomst-ba-12-mei-2016-vs-10-5-16
e
n de bijbehorende vergaderstukken:
https://www.amersfoort.nl/zorg-en-ondersteuning/to/verslagen-overlegtafels-dagactiviteiten.htm

Politieke verwarring door mediaverwarring

Zoals gezegd, berichten het Algemeen Dagblad en RTV Utrecht, dat de aanbesteding al geweest is en gewonnen is en voor de rechter is gekomen. Er is een “bestuurlijke aanbesteding” begonnen. De marktverkenning is dan al geweest.
De partijen zijn al naar de (bestuurs)rechter gestapt, op 5 september. Qua inkoop is er nog niks aan de hand, de aankondigingen zijn volgens de presentatie-stand-van-zaken-bestuurlijke-aanbestedingen pas vanaf 30 september. Pas op 17 augustus verschijnt de eerste volgens de gemeente aan de bestuurlijke aanbesteding geliëerde aanbesteding op TenderNed.

RTV Utrecht bericht op 18 augustus dat de Amersfoortse oppositiepartijen SP en CDA vinden dat de “aanbesteding” opnieuw moet. Ze refereren daarmee aan de bestuurlijke SBI-marktverkenning. De aanbesteding is volgens de oppositiepartijen veel te gehaast verlopen. Coalitiepartij D66 vindt dat er een kapitale blunder is gemaakt, maar vindt opnieuw aanbesteden niet nodig. Er moet niet overal een juridisch probleem van worden gemaakt.

De Redactie van Aanbestedingsnieuws vindt dat de aanbesteding, in de zin van de aankondiging op TenderNed, toen nog maar net was begonnen. De echte, contractuele aanbesteding dan. Dat bestuurlijk aanbesteden, wanneer dat begint, dat valt niet te zeggen als iedereen daar zijn eigen invulling aangeeft. Op 17 augustus is pas de eerste aankondiging voor het beschermd wonen op TenderNed gepubliceerd, dat is net 1 dag voor het mediabericht van RTV Utrecht dat het allemaal opnieuw moet.

Te vroeg gejuicht? 

Erg vreemd dat na zo’n niet-formele aanbesteding door zowel de media als de B&A groep als de verliezende partijen de B&A groep als winnaar wordt aangewezen.  Terwijl de gemeente dit nergens bevestigt of ontkent.

De verwarring is met andere woorden compleet. Maar de aanbesteding is inmiddels begonnen. Alles wat de gemeente zegt aan uitleg, kan worden gezien als bevoordelen van de bestaande ondernemers. De gemeente kan dus niet nu de Tender online staat, zeggen “nee sufferds, jullie moeten op TenderNed kijken, in plaats van met rechtszaken aankomen. De echte aanbesteding waar het eigenlijk om gaat, is nog niet begonnen!” Hier wordt het lastig voor de gemeente om er nog wat over te zeggen.

Daar spint iedereen die wel snapt wat er aan de hand is, garen bij. Dat is niet alleen vreemd, omdat er qua aanbesteding nog niets te winnen viel. Ook omdat het voor de een handiger dan voor de ander uitpakt, als de concurrent al voor de wedstrijd is begonnen, afdruipt in de veronderstelling dat de wedstrijd al voorbij was. Hartstikke handig dus om te zeggen dat je al gewonnen hebt, als je concurrenten niet zien dat de race moet beginnen. Helemaal als de gemeente, omdat de aanbesteding al begonnen is, niet bestuurlijk aanvullend uit kan leggen hoe het werkelijk zit, zonder dat daarbij inschrijvers worden bevoordeeld.

Verondersteld winnend inschrijver, van een aanbesteding die nog maar net is begonnen, is de B&A Groep. Die is meermaals in opspraak geraakt bij het verlenen van welzijn voor gemeenten.

Opspraak om Werkschool

Het NRC berichtte afgelopen 7 oktober 2016 voor het eerst over het dubieuze verleden van winnaar B&A Groep. Bij het project Werkschool kreeg B&A €1.000.000 subsidie voor kansarme jongeren aan werk te helpen. Dat is overgemaakt naar de eigen b.v. van de directeur van waaruit de bestuurder Kamps* zichzelf een managementfee van €161.500 euro verstrekte en nog eens €150.000 aan uren. Werkschool hielp daarvoor vijf leerlingen aan werk.

B&A betreurt de berichtgeving van het NRC: “Feitenmateriaal is zodanig gesimplificeerd weergegeven en achterwege gelaten dat de werkelijkheid geweld wordt aangedaan. Niettemin heeft B&A procedurele- en communicatiefouten gemaakt in het subsidietraject.” Dat te laat is gemeld dat de bestuurder een eigen b.v. heeft, noemt de B&A groep een inschattingsfout.

* Het NRC Handelsblad spreekt van bestuurder Henk Kamps. Voor zover Redactie Aanbestedingsnieuws kon nagaan is er geen Henk en gaat het hier om Hans Kamps, voormalig SER-raadslid en schrijver van het PvdA-partijprogramma in 2010.

Opspraak in Amsterdam
De B&A groep kwam ook al in 2007 in opspraak bij het winnen van een aanbesteding voor het welzijnswerk Zeeburg.  Hier schreef de B&A groep op in samen met F1 en Click. Hier berichtte het Parool dat de B&A groep handelde met voorkennis omdat het toezichthouder was op het welzijnswerk bij vier andere stadsdelen. Wethouder Ayhan Yalin van stadsdeel Bos en Lommer beëindigde daarop namens vier stadsdelen de relatie met B&A Groep. Omdat het de welzijnsorganisatie niet bekend was dat ook de peuterspeelzalen onder deze post vielen, stonden de peuters van de een op de andere dag voor een dichte deur.

Zeeburg bleef echter doorgaan met de B&A Groep. Onderaannemer Civic heeft volgens verschillende ex-medewerkers geen spaan van het welzijnswerk in Zeeburg overgelaten. In 2012 berichtte de Telegraaf daarover dat werd onderzocht of al de welzijnsactiviteiten wel plaatsvinden. Dat was volgens voorzitter Ahmed el Mesri van Stichting Onze Hoop en met hem talloze buurtbewoners, niet het geval. De Telegraaf constateerde ter plekke ook dat de bekostigde cursussen niet gegeven werden.

GeenStijl trok daarop de conclusie over Hans Kamps: SER-kroonlid rijk door subsidie Amsterdam Oost.

Zie voor een overzicht: http://www.zeeburgnieuws.nl/nieuws/welzijnswerk_crisis_2007.html

Uitsluiten aanbesteding? 

Dat klinkt alsof de B&A-groep het welzijnswerk niet gegund moet c.q. had moeten worden. Kan de stad nog terug? Dat hangt ervan af.  Als de aanbesteding nog loopt, en pas op 30 september is begonnen dan slaat dit natuurlijk nergens op. B&A heeft de opdracht nog niet. Iedereen kan ‘m nog winnen. Al moet je dat maar net geloven, want als je in de veronderstelling verkeert dat je de aanbesteding al verloren hebt, schrijf je natuurlijk niet in op een aanbesteding.

Stel dat de opdracht voor welzijn al wel is gegund. Zonder een fatsoenlijke publicatie. En er is ook al een overeenkomst getekend waarin de miljoenen worden verdeeld. Kan een gemeente dan nog theoretisch ervan af? Bedrijven die veroordeeld zijn voor witwassen, omkoping en fraude móeten worden uitgesloten. Ook bedrijven die alleen verdacht worden van fraude kunnen worden uitgesloten van deelname aan een aanbesteding. Dat moet dan van tevoren in de uitsluitingsgronden zijn aangegeven. Die uitsluitingsgronden blijken uit de Uniforme Europese Verklaring.

Daarnaast kan de aanbesteding op basis van de contractvrijheid altijd worden afgebroken, zolang de hoofdovereenkomst nog niet gesloten is. Als die overeenkomst is wel is gesloten, kan de aanbestedende dienst ontbinden op grond van het BW  of de algemene inkoopvoorwaarden ook nog het contract ontbinden, bijvoorbeeld op basis van verzuim in de nakoming, maar ook als liquidatie dreigt.

Met de Amersfoortse Uniforme Europese Verklaring geeft de winnaar aan dat er geen sprake is van onderstaande feiten. Opvallend genoeg is het vakje “belangenconflict” en “prestaties uit het verleden” net wit gelaten. Tijdens de Nota van Inlichtingen de ondernemers ook of het vereiste van strafbare feiten zou kunnen komen te vervallen. De aanbestedende dienst antwoordde daarop afwijkend. :

fragmentamerfoortseuea

Kan je nog van de BA-groep af? Dat hangt er sterk vanaf wat voor contract is gesloten met de BA-groep. Maar als het zo gegaan is, als op TenderNed staat, zijn de  welzijns-aanbestedingen van het bestuurlijk aanbestedingsproces nog open. Dan is er nog geen contract uit de aanbesteding voortgekomen.

Als je de vermoedelijk rotte tomaten, die ook nog eens te duur zijn, nog niet hebt aangeschaft, hoef je ze ook nog niet weg te gooien.

De aanbestedingen voor beschermd wonen hebben de cryptische titel  Basis Erkenning Regio Amersfoort. De TenderNed aanbestedingen zijn volgens de samenvatting op TenderNed alleen ten bate van een erkenningsnummer, waarmee kan worden ingeschreven op de aanbesteding. Waarom zou dat zijn?

Zie ook deze Infographic uit startnotitie voor wie inmiddels de weg kwijt is voor wat nu precies bestuurlijk aanbesteden is en hoe deze procedure werkt. Hier wordt grafisch weergegeven hoe de gemeente Amersfoort dit heeft opgevat. Merk op dat het woord aankondiging of TenderNed hier niet in voorkomt. amersfoortproces

Omdat we zelf ook houden van mooie plaatjes, hebben we er ook maar wat gemaakt. Bij het maken van het plaatje bleek dat van de vier aanbestedingen de verwachte gunningsdatum onbekend is.

Op basis van de contractvrijheid kan de gemeente aanbestedingen desgewenst laten vallen. Dat blijkt handig uit te pakken als je dezelfde aanbesteding meerdere keren op TenderNed publiceert. Je kan dan de minder gewenste uitkomsten zelf laten vallen.
Wat rood is omcirkeld is wat in de media en bij partijen de SBI-aanbesteding is gaan heten. Die zou al gegund zijn aan de BA-groep. Wat groen is omcirkeld is niet zozeer de bestuurlijke aanbesteding, als wel de aanbestedingsprocedure, van marktverkenning tot gunning. Ja maar hoe zit het met de richting-gevende tafels? Nou dat werd een grote kliederboel. Daar hebben we een apart plaatje van.

bestuurlijkaanbesteden

 

ofisallesbestuurlijkaanbestedenWat is nu de definitie van “Bestuurlijk Aanbesteden” van de Redactie van Aanbestedingsnieuws?

Bestuurlijk aanbesteden:  be.stuur.lijk aan.be.ste.den (het; o; inf. znw een grote chaos )

Zie ook:
De website van Amersfoort waarop alle stukken voor het bestuurlijk aanbesteden met een toelichting staan gepubliceerd:

De aanbestedingen op Tenderned van Amersfoort op het gebied van zorg.

5 thoughts on “Weekendspecial: Bestuurlijk aanbesteden in Amersfoort

  1. Mail mij even. Ik ontwikkelde bestuurlijk aanbesteden in 2009 en ben de enige die het dan ook kan definiëren. Voor de goede orde: Amersfoort besteedt niets bestuurlijk aan.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *