Aanbesteding schaapskuddes houdt verband met decentralisatie Natuurpact

Dat schaapskuddes worden aanbesteed, houdt verband met een recente decentralisatie, genaamd “Natuurpact“. Daarmee heeft destijds staatssecretaris van EZ, Sharon Dijksma in 2013 afgesproken met de provincies dat de provincies exclusief verantwoordelijk werden voor het natuurbeleid. Het beleid heeft ten doel”om samen met de maatschappelijke organisaties het natuurnetwerk te realiseren”, met als doel “in 2027 minimaal 80.000 ha nieuwe natuur realiseren, de biodiversiteit verbeteren en internationale natuurdoelen bereiken”.

Dat blijkt onder meer uit een kamerbrief met antwoorden op vragen van Kamerlid Lutz Jacobi, over de vraag hoe het verder moet met schaapskuddes, waarom dit openbaar moet worden aanbesteed en waarom de provincies Limburg en Drenthe wel extra geld beschikbaar hebben gesteld, via het Subsidiestelsel Natuur en Landschap. Staatssecretaris van Dam (EZ) bericht daar nu over dat de goede voorbeelden van Drenthe en Limburg onderdeel zijn, van het gesprek dat hij voert met de provincies om overal in Nederland te komen tot een structurele oplossing voor traditionele herders.

Met het Natuurpact heeft het Rijk zich teruggetrokken uit het natuurbeheer. Omdat de provincies er verantwoordelijk voor zijn, maar vaak (nog) geen aanvullende bestuurlijke regelgeving erover hebben, komt dit terecht in een aanbestedingstraject. Wat er niet is, moet dan extern worden ingekocht. In 2013 zei staatssecretaris Dijksma dan ook over het Natuurpact: “Het is daarom van groot belang dat de provincies met de belangrijke maatschappelijke organisaties afspraken hebben gemaakt over de realisatie en het beheer van het robuuste natuurnetwerk.”

Er is bij het beheer met schaapskuddes volgens de staatssecretaris geen sprake van een homogene groep herders, maar een variatie van traditionele herder, die zijn kudde van traditionele heideschapen jaarrond dagelijks gescheperd laat grazen, tot herders die hun kudde schapen vaak gescheperd, maar ook binnen een afrastering, op natuur- of andere terreinen laten grazen. De eerste groep van traditionele herders, staan dan vermeld op de lijst van immateriëel cultureel erfgoed. De staatssecretaris benadrukt dat het beheer van natuurterreinen door de niet-traditionele groep van herders goedkoper kan worden uitgevoerd.

Op de vraag van Jacobi of de staatssecretaris dan wel van mening is dat nu juist de traditione herders steun verdienen, antwoordt Van Dam zakelijk ontwijkend:
“Ik ben van mening dat, naast het versterken van natuurbeheer, de cultuurhistorische waarde van traditionele schaapherders een meerwaarde heeft voor de maatschappij.”

Is de staatssecretaris dan bereid tot het instellen van een noodfonds voor schaapherders? Nou nee, want dat is weer die provinciale verantwoordelijkheid. Er is een graasdierpremie en er is een certificeringssysteem ingevoerd en een opleiding bij Hogeschool Helicon ingericht en een kennisnetwerk opgericht ter ondersteuning.

Zie:

https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20162017-1838.html

en eerder, over het Natuurpact:

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2013/09/18/kamerbrief-natuurpact

En een vergelijkbare situatie die ontstaat wanneer het beleid voor peuterspeelzalen wordt gedecentraliseerd:

VNG: Wet harmonisatie kinderopvang betekent aanbesteden peuterspeelzalen

En eerder over schaapskuddes aanbesteden:

Leeuwarder schapen naar de slacht na verliezen aanbesteding

Wethouder Douwstra: heeft aanbesteden schaapherders nut?