Dirkzwager: terecht dat overschrijding niet-bekendgemaakt budget niet tot uitsluiting kan leiden
Advocaat Matthijs Jonkers van Dirkzwager advocaten noemt het terecht dat de overschrijding van een niet-gepubliceerd budget niet kan leiden tot uitsluiting van ondernemers. Dat blijkt uit een blog op de website van Dirkzwager. Het gaat om de situatie waarbij de aanbestedende dienst niet bekend gemaakt heeft welk plafondbedrag wordt overschreden, door de inschrijvers op de aanbesteding.
Dat vloeit volgens Jonkers voort uit het transparantiebeginsel. Uitsluiting op grond van een niet-bekendgemaakt budget is ook weinig transparant. De consequentie ervan is -naar het inzien van Aanbestedingsnieuws- nogal drastisch: dat over moet worden gegaan tot heraanbesteding of intrekking. De hele aanbesteding zou dan niet meer kunnen worden ingezet, waarmee de inkoop wordt vertraagd.
Het gaat in de uitspraak om een vonnis van de voorzieningenrechter van de Rechtbank Den Haag. Daarin eiste Kristal Compagnie tegen de Staat der Nederlanden/ RWS Projecten en Onderhoud waarbij Antea en Milieucollectief Tilburg de aanbesteding hadden gewonnen.
De klacht van Kristal Compagnie was niet primair gericht op het gehanteerde plafondbedrag maar zag toe op het tussentijds veranderen van gunningscriteria. Dat verdient ook zeker geen schooneidsprijs:
RWS is afgeweken van het toepasselijke ARW 2016 door de gunningsbeslissing alleen te baseren op de ingediende prijzen en door niet, zoals is voorgeschreven, eerst te bepalen wie de meest gerede inschrijver is door eerst de rangorde van de beste drie inschrijvers te bepalen op basis van alle gunningscriteria. Daarmee heeft RWS de gunningscriteria tussentijds veranderd en beperkt tot enkel een prijscriterium, dat bovendien ten onrechte als knock-out criterium is gehanteerd, zonder dat dit vooraf aan de inschrijvers is meegedeeld.
Over het voorwerp van de opdracht valt nog wel een en ander te melden. Blijkens de uitspraak gaat het om:
“Het uitvoeren van taken voor de afdeling Vergunningverlening (VV) van de 3 directies Rijkswaterstaat West-Nederland Noord, West-Nederland Zuid en Zee & Delta. Deze afdeling voert taken uit voor nat, droog en nautisch en is nauw verbonden met de afdeling Handhaving. De afdeling voert in de rol van bevoegd gezag wettelijke taken uit”
De opdracht is voor wat wij dachten een ministeriële kerntaak: het verlenen van vergunningen. Vooral zo interessant vanwege de eerder gestelde vertraagde inkoop, want zoals civilisten veelal niet zullen weten, is met de inwerkingtreden van de EU Dienstenrichtlijn de lex silencio positivo van kracht voor het verlenen van vergunningen. Dat houdt in dat vergunningen van aanvragen waar niet tijdig op is beslist, van rechtswege kunnen worden verleend. Het maakt dus nogal wat uit of er tijdig de benodigde expertise wordt ingekocht. Ligt die verantwoordelijkheid nu bij Antea/Milieucollectief Tilburg?
Jonkers echter kijkt naar de uitkomst voor aanbestedingen in het vervolg, bij het hanteren van plafondbedragen moeten die bedragen gewoon bekend worden gemaakt.
Mijns inziens maakt de Haagse voorzieningenrechter terecht korte metten met de uitsluiting op grond van de overschrijding van een niet-bekendgemaakt budget. Wil een aanbestedende dienst een plafondbedrag hanteren, dan vereist het transparantiebeginsel dat dat bedrag in de aanbestedingsdocumenten wordt opgenomen.
Zie verder:
https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBDHA:2022:786