Den haag houdt open house aanbesteding jeugdzorg – Aanbestedingsnieuws

Den haag houdt open house aanbesteding jeugdzorg

Den haag doet een Eindhoventje. Het houdt een open house aanbesteding voor de jeugdzorg. Die is gisteren gepubliceerd op TenderNed en Negometrix. Eerder in maart waren al diverse tafelgesprekken en transitiebijeenkomsten. Den Haag wil vanaf 1 januari 2020 volledig resultaatgericht werken. De open house “aanbesteding” bestaat uit 2 percelen, voor specialistische jeugdhulp en hoogspecialistische/hoogcomplexe jeugdhulp.

Vroeger in 2017

Hoe ging het vroeger. Nou vroeger dat was dus zoooo 2017. Eerder had Den Haag Jeugdteams ingezet. Dat ging via een aanbesteding, zo zei de gemeente zelf, 15 juni 2017. En dat ging nogal gehaast of zoals de gemeente zelf zegt: is dit “een traject dat onder hoge tijdsdruk staat en veel inspanning vraagt”.En er werd toen uiteindelijk voorlopig gegund aan maar liefst 115 aanbieders. “Een van de consequenties van de nieuwe Aanbestedingswet is dat de inkoop van de jeugdhulp niet meer op basis van het lokaal inkoopplan zal plaatsvinden, maar dat de jeugdhulp deels regionaal en deels lokaal aanbesteed zal worden. Uit de gemeenschappelijke regeling Inkoopbureau H10 (GR) volgt dat het Inkoopbureau is belast met het bepalen van de wijze van de regionale inkoop en de inkoopprocedure. Het bestuur van de GR is dus formeel verantwoordelijk”.

Toen, in 2017,  ging dat via het Zeeuws model en via de mededingingsprocedure met onderhandeling (respectievelijk niet aanbesteden maar besturen en gewoon rechtstreeks gunnen na een nepaanbesteding ala regeringsvliegtuig) en werd de aanbesteding opgeknipt in vier percelen in de jeugdhulp voor de inkoop.:
I. Maatwerkdienstverlening/specialistische jeugdhulp
II. JeugdzorgPlus/gesloten jeugdhulp
III. Gecertificeerde Instellingen (GI)
IV. Jeugdteams

In 2019 opnieuw

Zo lekker gaat dat dus niet want ze besteden het nu in april 2019 alweer maar eens aan. Ze hadden specialistische jeugdhulp toch al eens aanbesteed? Wij zijn maar even in de huidige aanbesteding voor gespecialiseerde en hooggespecialiseerde jeugdhulp gedoken. In de inkoopleidraad vonden we niets over het onderwijs dat de jeugd moet betrekken. Net gisteren publiceerden we naar aanleiding van een brief van de Minister, dat dit wel was “aan te raden”. Wel staat er in de aanbesteding over het resultaatgerichte werken. Wat voor resultaat? “Er gaat dus onder andere gewerkt worden met het denken in resultaten, het bieden van maatwerk voor jeugdigen en gezinnen en het werken met één verantwoordelijke jeugdhulpaanbieder. De resultaatgerichte financieringssystematiek zal echter stapsgewijs worden ingevoerd.” Net dit weekend hadden we een aardig stukje over onderaanneming en derdenwerking. Juist getimed blijkbaar, want dat speelt hier ook.

Wat zegt de leidraad erover? Aanbestedingsnieuws speurde allereerst in de inkoopleidraad, die op Negometrix is gepubliceerd. Ook de inkoopleidraad heeft het over wezenlijke onderdelen van de dienstverlening. Een aantal onderdelen van de dienstverlening wordt geacht een zeer wezenlijk onderdeel van de dienstverlening te zijn. In het belang van de goede zorg aan de cliënt is het nodig dat dergelijke wezenlijke onderdelen worden uitgevoerd door een partij met goede vaardigheden,ervaring en betrouwbaarheid. Wat zijn dan die wezenlijke onderdelen? Onderwijs? Frans? Een lasdiploma? Een tablet dan, dat ze tenminste zelf op youtube kunnen kijken hoe je een dakgoot last? Nee nee. Bij kritieke taak gaat het om een Hulpverleningsplan.

Als kritieke taken zijn aangemerkt:
1. Het in samenspraak met de Jeugdige opstellen van het hulpverleningsplan met daarin de te behalen doelen. Daarbij kan de Jeugdige worden ondersteund door het lokale team.
2. De afstemming met het lokale team / de verwijzer gedurende de gehele periode van ondersteuning aan een Jeugdige.

Onderaanneming en jeugdzorg open house 

Niet ons idee dus van een kritieke taak als het gaat om jeugdzorg. Maar ok. Dan wordt het pas echt interessant.  In de paragraaf beroep op derden, zou men iets kunnen hebben regelen voor het geval jeughdulpaanbieder Stromboli de kinderen te werk wil stellen in naaiateliers.

Blijkens een verslag is er ook al in maart door de jeugdzorgaanbieders aangestipt dat hoofdaanneming en onderaanneming wel lastig ligt. Gehandicaptenzorg Ipse de Bruggen brengt hoofd- en onderaannemerschap ter sprake, stelt dat dit administratief ingewikkeld is en vraagt hoe er om is gegaan met de adviezen van aanbieders op dit punt. Een goede vraag, want dat ging inderdaad ook in Noord-Holland mis en in de aanbestedingsrichtlijn is daar weinig over geregeld, en wat is geregeld is niet zo praktisch, zoals we al eerder berichtten van het weekend. Je moet maar net gewend zijn om in combinatie te werken, er zit tussen Jeugd-GGZ en gehandicaptenzorg niet zo’n duidelijke samenhang als tussen een huis en ramen, of een stuk snelweg en de belijning ervan. Bovendien kan iemand wel heel goed kunnen samenwerken met een derde, dat wil nog niet zeggen dat jij het wenselijk vindt, dat zij met die derde samenwerken. Maar eisen kun je daar nauwelijks aan stellen.

Zo kon gebeuren dat in Noord-Holland nieuw toegetreden aanbieder Horizon het onderwijs uitbesteden aan onderaannemer Ronduit, zonder dat de inkoper eisen heeft kunnen stellen aan het onderwijs dat Ronduit heeft geboden, met als gevolg dat er onbevoegde docenten voor de klas hebben gestaan. De inspectie gedoogt daar nu de huidige manier van lesgeven, tot in augustus. Het verslag merkt droogjes op over de relatie met onderaannemers: “Dat nemen we serieus. Daarom doen we een handreiking in de vorm van een modelcontract dat gebruikt kan worden tussen hoofd- en onderaannemer.” Kan worden he. Want dat hoeft dus niet. Want een hoofdaannemer is vrij om wat dan ook te organiseren via welke onderaannemer dan ook.

Beroep op derden
Uitsluitend ten behoeve van Eis 4 (referentieopdracht(en), hoofdstuk 6) en Eis 4 & Eis 5 (referentieopdracht(en), hoofdstuk 7) geldt dat het voor zowel individuele ondernemers als (combinanten van) een combinatie mogelijk is dat zij (middelen van) derden inzetten om te voldoen aan Eis 4 resp. Eis 5.

Als een beroep wordt gedaan op een derde om te voldoen aan deze Eis, dan moet dit expliciet worden vermeld, in Deel II, onder C van het Uniform Europees Aanbestedingsdocument (Bijlage 9). Ook deze derden moeten op hun beurt een afzonderlijke Uniform Europees Aanbestedingsdocument invullen en ondertekenen met de informatie die wordt gevraagd in deel II, afdelingen A en B en deel III. Deze dient/ dienen ook bij de Aanmelding te worden gevoegd.

 

Op zich is het al winst dat inzet van een derde bekend moet zijn bij de opdrachtgever. Dan weet je wie je kan verwachten en kun je op basis daarvan alsnog uitsluiten.

Denkbeeldige jeugdzorgaanbieder Stromboli moet dus een Uniform Europees Aanbestedingsdocument invullen. En daarop moet hij dan referentie-eisen invullen. Alleen voor deze referentie-eisen mag een beroep op derden worden gedaan. Jeugd-GGZ mag dus best samenwerken met een bedrijf voor jeugdigen met een verslavingsproblematiek. Maar het vervelende is dat dit dus ook geldt voor Stromboli. Die mag best samenwerken met de Booswichtenclub om jeugdigen met een verslavingsproblematiek het naaiatelier in te helpen. Dat is dan in het ergste geval, van een niet-bonafide onderaannemer die kun je al niet makkelijk buiten de deur houden met een aanbesteding. Met bonafide onderaannemers ligt de sturing al even lastig.

Tijdens de bijeenkomst zijn over het onderaannemen vele vragen over gesteld. Opvoedpoli vraagt of de aanname juist is dat een hoofdaannemer moet inrichten op alle producten waar deze voor gecontracteerd is, ongeacht of deze (deels) in onderaanneming worden uitgevoerd. Het programmateam antwoordt bevestigend en geeft aan dat men daarbij uit kan gaan van de huidige productenstructuur. Gemakkelijker gezegd dan gedaan. Je moet dus als hoofdaannemer enige rekenschap geven van wat de onderaannemers moeten doen en willen doen en kunnen doen maar in hetzelfde tijdsbestek moet je ook al nog zelf bedenken wat je zelf moet en wil en kan. Maar dat werk van de onderaannemers is dus helemaal je werk niet.  Enig overleg is dus heel erg nodig, maar als we nu even de parallel trekken met de bouw, dat wil niet zeggen dat dat overleg daarmee ook gedaan wordt.

Kerncompetenties:

Jeugdhulpaanbieder dient te beschikken over (een) referentie(s) waaruit blijkt dat de
Jeugdhulpaanbieder ervaring heeft met alle hierna genoemde kerncompetenties :
a. Kerncompetentie: jeugdigen met psychiatrische problematiek
b. Kerncompetentie: jeugdigen met een (licht) verstandelijke beperking
c. Kerncompetentie: jeugdigen met verslavingsproblematiek
d. Kerncompetentie: jeugdigen met opvoed- en opgroeiproblematiek
e. Kerncompetentie: jeugdigen met de problematiek die men in multiproblem-gezinnen
aantreft
f. Kerncompetentie: intramurale jeugdhulp; jeugdhulp die wordt geboden aan een jeugdige die
hiervoor gedurende een onafgebroken verblijf van meer dan 24 uur verblijft in een
zorginstelling.

Nu we weten wat de kerncompetenties zijn en duidelijk is dat er op resultaat gestuurd moet worden, dus dat de uitgekozen leveranciers ook daadwerkelijk die kerncompententies moeten leveren, is het ook duidelijk waar de pijn zit. Als je bijvoorbeeld kerncompetentie c wil uitbesteden, moet je alsnog deelnemen aan de wedstrijd met die ander met kerncompetentie c. Bovendien is het geen resultaat, maar een competentie. Je hebt het of je hebt het niet. Competenties zijn niet zo inzet-afhankelijk als resultaat. Nu, met aanbesteding mag je dus niet controleren op performance, laat staan past performances.Of dat geldt voor open house “aanbestedingen, dat weten we ook niet, de analoge toepassing bij grensoverschrijdend belang dreigt als een zwaard van Damocles boven de open house constructie. Maar een ding dat we zeker weten van open house aanbestedingen is dat het leidt tot een verdeling van de opdracht over alle geschikte aanbieders.

Wanneer je alleen papieren eisen stelt aan de geschikte aanbieders, kan Stromboli om de hoek komen kijken. Voor iemand als Stromboli is het invullen van een Uniform Europees Aanbestedingsdocument nu niet hetgeen waar hij ‘s nachts van zal wakker liggen. Dat Stromboli geen strafblad heeft, zegt natuurlijk ook niets. Dat kan bijvoorbeeld ook omdat het OM de opsporing heeft nagelaten. Kortom Stromboli Jeugdhulp kan best eens een hele slechte reputatie hebben als het gaat om jeugdzorg, volgens de consumentengids. De Stromboli’s moeten alleen volgens het open house model ook een eerlijke kans krijgen op een Haagse jeugdhulp opdracht. Ja wat we al zeiden bij Aanbestedingsnieuws, hoe minder je geeft om het concrete resultaat, hoe makkelijker dat aanbesteden en open house gebeuren wordt. Hoe minder je geeft om bomen langs de A1, hoe makkelijker het wordt om niet om te kijken naar het resultaat.

© Den Haag 2019

In hoeverre kunnen we nu Stromboli ontlopen met een open house niet aanbesteding maar toch aanbesteding aanbesteding? We zeggen het een beetje lastig, omdat het al eerder heel erg lastig te beantwoorden bleek in hoeverren open house nu wel of niet aanbesteden is. Het hangt er sterk af wie het vraagt. Als de EU het vraagt en ze komen met een miljoenenboete als het antwoord ongewenst nee geen aanbesteding, dan is het toch ineens een aanbesteding, ook al hoeft het niet eens, het moet namelijk toch voor alle inkooporders boven de drempelwaarde, volgens het aanbestedingsspook. 

Zorg en de open house aanbesteding

Als je het de advocaat vraagt die er zijn geld mee verdient dan zegt ie dat open house geen aanbesteden is en dat aanbesteden in de zorg helemaal niet hoeft als je het maar doet zoals hij zegt. Maar het zijn toch weer allemaal onbegrijpelijke documenten op een moeilijk te benaderen portal en een inkoper die erg weinig gelegen laat liggen aan de input van de verkoper, die niet de tijd of ruimte krijgt zijn problemen, standpunten of inzichten voor het voetlicht te brengen voor een optimaler eindresultaat. PIANOo neigt nu meer naar die lezing van de aanbestedingsadvocaat en dat zegt waarschijnlijk meer over degene wie deze opdracht onderhands gegund is en hoe dat is gegaan. Al memoreren ze nog even in de conclusie dat er sprake is van grensoverschrijdend belang, toch de aanbestedingsjurisprudentie analoog moet worden toegepast. Berg je dan maar, want alleen in Texel is zekersteweten geen grensoverschrijdend belang, zo berichtten we al eens.

Kortom, omdat je verkopers niet op performance mag controleren en de opdracht niet via een aanbesteding aan Stromboli wil gunnen, ga je nu een open house niet aanbesteding maar toch aanbesteding afhankelijk wie het vraagt uitzetten; om de opdracht eerlijk te verdelen onder de Jeugd-GGZ en Stromboli. We zijn dus erg benieuwd of Stromboli zelf de onderwijsverplichting in gaat vullen of dat hij dat uitbesteedt aan Jantje Fatsoen.

Ook wanneer aanbieders wél te vertrouwen zijn, kan dit probleem oprispen. Je wil als onderaannemer  wat in de melk te brokkelen hebben, en dat er iets lucratiefs overblijft. In hoeverre word je door de hoofdaannemer bij de onderhandelingen betrokken? Niet, als dat niet nodig is. Maar dan kun je nooit wensen op tafel leggen. Of je belang aantonen. Er is geen salespunt. Je mag niet met je voet tussen de deur om aan te geven dat jouw jeugdhulp echt heel belangrijk is voor de gemeente ook al vraagt de gemeente er niet naar. Als onderaannemer kun je aan een ronde tafel niet met de opdrachtgever communiceren over wat hij eigenlijk had moeten uitvragen. De hoofdaannemer zit erbij. Je benadeelt dan je eigen positie bij de hoofdaannemer, die jou dus moet inschakelen voor het doen van zijn bieding en als hij dat niet goed genoeg doet, is jouw bedrijf de opdracht kwijt. Als je ze bij elkaar aan tafel zet, om te vragen wat er nu precies gedaan moet worden, kunnen ze niet hardop zeggen. Maar in je eentje de inkoper benaderen is schier onmogelijk. Dat concluderen we tenminste eruit, dat in de ronde tafelbijeenkomst is gevraagd, naar een contactpersoon met de gemeente, waar je nu dus net mee aan tafel zit. Je moet dan om gehoord te worden, in plaats van een mooie deal op tafel leggen een partij zielig gaan zitten doen om maar gehoord te worden.

Sowieso een beetje apart dat de dienstverlening aan de jeugd, in een aannemingsovereenkomst-achtige constructie wordt gegoten. Nou is er een gezamenlijk werk, waaraan wordt gewerkt, wat de aannemers bindt. In hoeverre heeft een Je moet wel samenwerken met de mensen waar je niets mee te maken hebt, en die de uitvoering van je vak in de weg staan, of je nu wil of niet, want de gemeente wil dat geleverd hebben.

Opvoedpoli vraagt of de aanname juist is dat een hoofdaannemer moet inrichten op alle producten waar deze voor gecontracteerd is, ongeacht of deze (deels) in onderaanneming worden uitgevoerd. Het programmateam antwoordt bevestigend en geeft aan dat men daarbij uit kan gaan van de huidige productenstructuur.

Net als eerder bij de bestuurlijke aanbesteding in Amersfoort, wordt er flink wat getafeld alvorens de publicatie op Negometrix. Het verslag van de ronde tafel bijeenkomst van maart met de deelnemers geeft een aardig inkijkje in de te verwachten problemen. Maar de sfeerinmpressie van de bijeenkomst van 4 april is ook heel leuk. “Samenwerken is lastig af te dwingen. Het kan alleen groeien als je het wilt en elkaar vertrouwd. Dit is een basishouding” Bepalend is dat er goede afspraken worden gemaakt over de inhoud en verantwoordelijkheden  “Samenwerking ontstaat meestal bij een klik op inhoud, van daaruit kun je een gedeelde visie maken en elkaar beter leren kennen.” “Als je het samen doet en er daardoor meer resultaat wordt bereikt, dan geeft dat energie”. Aanbestedingsnieuws kan zich al helemaal voorstellen hoe dat gaat. Een compleet van alle voeten in de modder realiteit losgezongen ambtenaar met geeltjes en stiften en zo’n whiteboard met ruitjespapier verzamelt suggesties en input van de verschillende beoogde “verkopers” van jeugdzorg. Heeft er iemand nog een leuk idee. Ja, laten we gaan samenwerken. Goed. Samenwerken vinden jullie dus heel belangrijk. En wat verder? [ pijnlijke stilte ]

Parnassia wil kunnen oefenen, Humanitas DMH wil de datum graag verschuiven (naar de Pruimentijd, ja wie niet) Prodeba wil niet gezamenlijk inschrijven want dat kost alleen maar tijd en Jeugdformaat wil op vakantie en dat daar rekening mee wordt gehouden met de aanbesteding. . ZAB Zorg vraagt wat “specialistische jeugdzorg” nu precies betekent. Dat vragen wij ons nou ook af. Is dat met of zonder onderwijs? In de inkoopleidraad stond er dus niks over. We zijn benieuwd of we er nog wat van gaan horen.

Toename Jeugdprostitutie en klachten ombudsman

We vatten het verloop van de aanbesteding maar even samen. Veel om de tafel gezeten met aanbieders in abstracto. Veel zorgen bij de deelnemers, vooral om onderaanneming. Weinig bekend over de logica van het opnieuw aanbesteden van specialistische jeugdzorg. Weer 115 aanbieders? De wedstrijd loopt nu, dat is meestal een excuus voor wethouders om niets over de procedure te zeggen. Dus voor raadsleden heeft vragen stellen weinig zin.

Is de politiek wakker geworden ten aanzien van jeugdzorg in Den Haag, jazeker. Niet ten aanzien van de aanbesteding maar al wel ten aanzien van gerelateerde problemen zijn in 2019 2x schriftelijke vragen gesteld. Tegen die achtergrond loopt de aanbesteding. En het is nog maar eens goed om dat in herinnering te brengen, dat het gaat om de stakeholders in dit proces. Zoals het doodgestoken jongetje Yassin, dat bij Jeugdformaat woonde maar in tegenstelling tot advies van de huisarts wel weer terug kon naar de moeder. Of de jongen van 15 die de 18-jarige Oussama doodstak.

Mikal Tseggai van de PvdA in Den Haag heeft al gevraagd hoe het nu toch kan dat de klachten bij de Jeugdzorg Ombudsman zo zijn opgelopen, problemen met wachttijden en adequate zorg en of de jongeren beter betrokken kunnen worden bij de zorg. En hoe het nu moet met de groep kwetsbare jongeren die nu nog niet in beeld is. Die vragen worden pas in mei beantwoord.Veel te druk bezig met aanbesteden van de Jeugdzorg daar in Den Haag.Voor al die jeugd met problemen schiet zo geen tijd over, we moeten de open house “aanbesteding” nog publiceren.

Ook zijn er zorgen van Arnoud van Doorn over de toename van jeugdprostitutie in Den Haag. Recent afgetreden gemeentesecretaris Peter Hennephof antwoordde daarop “In 2018 heeft de politie eenheid Den Haag een drietal zaken onderzocht, waarbij minderjarigen aangifte hebben gedaan. Met een vijftal minderjarigen hebben gesprekken plaatsgevonden waarbij signalen van mensenhandel naar voren zijn gekomen, maar die (tot op heden) nog niet hebben geleid tot een strafrechtelijk onderzoek.” Of er een verband is tussen de verleende zorg, de toegenomen prostitutie de op handen zijnde aanbesteding en de , dat staat er niet bij.

Of er samenhang is… wie zal het zeggen. En laatstelijk is er dan nog het verwachtte tekort van 20 miljoen op de Haagse begroting voor de jeugdzorg. En de protesten van de FNV jeugdzorgwerkers. En nog is er geen belletje dat rinkelt om een streep te zetten door de opdracht voor de snelweg van Knegsel naar Dommelen van 90 miljoen.

 

Zie:  Open House Jeugdhulp 2020-2024 Regio Haaglanden Perceel 1: Specialistische Jeughulp

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *