Grapperhaus: Aanbesteden tolken noodzakelijk
Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid vindt het aanbesteden van tolken noodzakelijk. Dat blijkt uit de beantwoording van kamervragen van Van Nispen (SP) en Groothuizen (D66). Het aanbesteden gebeurt al, en het moet anders, vanwege de Aanbestedingswet.
De vraag was expliciet, of de Minister het beeld kon wegnemen dat de aanbesteding werd voortgezet. Nou nee dus, tolkdiensten gaan aanbesteed worden. Het reguliere aanbestedingsregime is van toepassing. Grapperhaus vindt het aanbesteden van tolken verder nodig voor een “eenduidige marktbenadering” en kwaliteit. Bovendien betekent uitstel ook maar onzekerheid voor de sector en de doorstroming van opdrachten.
Maar hoe? Je kan wel 1 grote aanbesteding uitzetten en je krijgt dan misschien een vertaalbureau. Maar dan heb je nog niet de in andere landen woonachtige tolken van de meer exotische talen. Al die tolken reageren niet via TenderNed. Kunnen ze dat niet in het Somalisch vertalen dan? Oh, heb je daar een tolk voor nodig? Hmm.
We hadden het er al eens over. Zie voor dat artikel: Advies aanbestedingsplicht gerechtelijke tolken verschenen maar je moet het in het bredere verband zien van: Kwaliteit tolken onder druk door regulier aanbestedingsregime en dat dit probleem al eerder speelde bij de Europese Commissie, Aanbestedingskarma: Europese Commissie houdt aanbesteding vertaalwerk.
Sja, 3a3 zei al dat aanbesteden niet werkt. Maar geloof niet ons hoor. ABCDEFTopconsult zegt ook zoiets:
“Het ontwikkelen van goed en kwalitatief inkoopmanagement vanuit VenJ is in deze context niet goed mogelijk.Zowel overheidsdiensten, tolken als bemiddelaars hebben gezamenlijk belang bij een goed werkende tolkenmarkt. VenJ schiet momenteel tekort als professioneel opdrachtgever richting zowel de tolk als de bemiddelaars. Intern leidt dit tot onderlinge concurrentie en inefficiënties.”
Dat was dus in het illustere rapport: “Don’t Tolk too much”, een soort verwijzing naar Run DMC? Zo kun je nog het hele repetoire van Tolk Tolk en de Tolking Heads langs, Act like you Tolk; Something to Tolk About en de klassieker Rod Stewards I don’t want to tolk about it verdienen ook allemaal een rapport;
Inkooptechnisch gezien is er schaarste en dat is niet op te lossen door de inkoopbehoefte bij te stellen. Tolken heb je nodig: of je moet zelf -bijvoorbeeld- de tig Nigeriaanse talen eventjes leren, begin maar met Yoruba, daar zijn Youtube filmpjes van. Kortom, het is hopen op een “lang implementatietraject”. We helpen het hopen.
Vragen van de leden Van Nispen (SP) en Groothuizen (D66) aan de Minister van Justitie en Veiligheid over aanbestedingen van tolk- en vertaaldiensten (ingezonden 20 mei 2020).Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 10 juni 2020).
Vraag 1
Herinnert u zich uw toezegging aan de Kamer om geen onomkeerbare stappen te zetten in de richting van het programma Tolken in de Toekomst?1Antwoord 1
Ja, ik heb in afwachting van het advies van de parlementair advocaat geen onomkeerbare stappen gezet.Vraag 2
Hoe moet in het kader van de bovenstaande toezegging het openen van een voorinschrijving voor het nieuwe register voor tolken en vertalers worden bezien?2 Kunt u toelichten waarom hier volgens u geen sprake is van een onomkeerbare stap?Antwoord 2
De voorinschrijving voor het nieuwe Register beëdigde tolken en vertalers is geen definitieve inschrijving en is bovendien nog niet gestart. Er is dus geen sprake van een onomkeerbare stap.Vraag 3
Hoe moet in het kader van de bovenstaande toezegging de online aankondiging van aanbestedingen door uw Ministerie van tolk- en vertaaldiensten worden bezien?3 Kunt u toelichten waarom hier volgens u geen sprake is van een onomkeerbare stap?Antwoord 3
Voor een goed verloop van de aanbestedingen met een zo breed mogelijk aantal inschrijvers is het van belang alle potentiële geïnteresseerde marktpartijen in beeld te hebben. Om in contact te komen met deze partijen is in de afgelopen jaren vaker een dergelijke oproep gedaan. Zo’n bericht is geen onomkeerbare stap.Vraag 4
Door wie en wanneer is besloten de bovenstaande stappen te zetten?Antwoord 4
De stappen genoemd in vraag 2 en 3 maken onderdeel uit van de voorbereiding op de implementatie van de nieuwe systematiek voor tolk- en vertaaldiensten en betreffen, zoals gezegd, geen onomkeerbare stappen. De stappen zijn onderdeel van het lopende transitietraject dat toewerkt naar de nieuwe systematiek voor tolk- en vertaaldiensten, waarover ik u onder meer in mijn brieven van 13 november 2018 en 5 april 2019 reeds heb geïnformeerd.4Vraag 5
Kunt u het beeld wegnemen dat u de aanbestedingen voortzet ondanks dat u eerder heeft aangegeven niets te zien in aanbestedingen van deze diensten5 en dat de parlementair advocaat heeft aangetoond dat de overheid er ook voor kan kiezen tolken en vertalers in dienst te nemen, of binnen de rijksoverheid de activiteiten voor het plannen en inzetten van tolken en vertalers te organiseren?6Antwoord 5
Voor de duidelijkheid benadruk ik dat deze diensten voor een groot deel al worden aanbesteed. U hebt uit mijn reactie tijdens het AO tolken en vertalers op 19 februari 2020 kunnen opmaken dat ik geen nieuwe aanbestedingssystematiek zou introduceren als hier geen noodzaak toe zou zijn. Die noodzaak is er echter wel en heb ik toegelicht in mijn reactie op het advies van de parlementair advocaat, die u op 20 mei jl. ontvangen heeft.7 In de eerste plaats volgen we met het aanbesteden van tolk- en vertaaldiensten de Aanbestedingswet, die stelt dat ook op tolk- en vertaalopdrachten het reguliere aanbestedingsregime van toepassing is. Daarnaast kiezen we met de nieuwe systematiek voor een eenduidige marktbenadering en een betere grip op kwaliteit. Het is bovendien noodzakelijk om op korte termijn invulling te geven aan de verplichting de tolk- en vertaaldienstverlening aan te besteden. Uitstel van de aanbestedingen en implementatie van de systematiek brengt onzekerheden met zich mee voor de continuïteit van de dienstverlening van een aantal organisaties en voor de sector zelf. In de reactie op het advies van de parlementair advocaat heb ik uiteengezet dat en waarom het intern organiseren van tolk- en vertaaldiensten geen begaanbare weg is.Vraag 6
Wanneer kan de Kamer uw reactie op het rapport van de parlementair advocaat verwachten? Schetst u in uw reactie ook hoe de toekomst van tolk- en vertaaldiensten er uit komt te zien?Antwoord 6
Mijn reactie op het advies van de parlementair advocaat heeft u ontvangen op 20 mei 2020 (zie vraag 5).Voor een uitgebreide beschrijving van tolk- en vertaaldienstverlening en de waarborgen die voor de positie van de beroepsgroep zijn ingebouwd verwijs ik naar mijn brieven van 13 november 2018 en 5 april 2019 (zie vraag 4).
Vraag 7
Waarom worden beslissingen genomen over de registertolken en registervertalers zonder die beroepsgroep hiervan in kennis te stellen of, beter nog, met de tolken en vertalers hierover in gesprek te gaan?Antwoord 7
In de afgelopen jaren is er veel tijd en aandacht gegaan naar het betrekken van de beroepsgroep en de beroepsorganisaties. Het gaat dan niet alleen over de huidige Rbtv-tolken en -vertalers, maar ook de tolken die momenteel nog niet zijn opgenomen in het register en die wel veelvuldig ingezet worden bij rijksoverheidsorganisaties. De zorgen die daarbij naar voren zijn gebracht, zijn zorgvuldig meegenomen in de gewijzigde systematiek voor tolk- en vertaaldiensten. Ik realiseer me dat er nog steeds zorgen zijn, maar ik ben ervan overtuigd dat met de invoering van de nieuwe systematiek voor tolk- en vertaaldiensten een sterke en noodzakelijke professionaliseringsslag wordt gemaakt en de zorgen van de beroepsgroep geadresseerd worden. Door het vormgeven van een goede en effectieve monitoring is de mogelijkheid gecreëerd om de praktijk van de nieuwe systematiek met elkaar te volgen.Vraag 8
Kunt u deze vragen zo snel mogelijk, uiterlijk binnen een week, beantwoorden?Antwoord 8
Beantwoording van deze vragen was niet eerder mogelijk dan vandaag.
1
Verslag van een schriftelijk overleg over o.a. de tweede voortgangsrapportage stelselherziening van het programma rechtsbijstand (Kamerstuk 31 753, nr. 190)2
https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuwsbrieven/programma-tolken-in-de-toekomst/2020/013
https://www.tenderned.nl/tenderned-tap/aankondigingen/1952675
Verslag van een algemeen overleg, gehouden op 19 februari 2020, over tolken en vertalers (Kamerstuk 29 936, nr. 47)6
Advies van de parlementair advocaat inzake aanbesteding tolk- en vertaaldiensten (Kamerstuk 29 936, nr. 49)