Raad Den Haag bespreekt rekenkamerrapport Amare
De Haagse raadsvergadering van donderdag 25 maart 2021 ging onder andere over het Rekenkameronderzoek Onderwijs- en Cultuurcomplex en over de gedragscode raadsleden. De raad ving aan met bespreking van het Rekenkameronderzoek Onderwijs- en Cultuurcomplex (Amare). De rekenkamer Den Haag heeft de afgelopen periode diepgaand onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van het Onderwijs- en Cultuurcentrum (OCC). Het doel van dit onderzoek was de gemeenteraad in relatie tot deze ontwikkeling te faciliteren in haar kaderstellende en controlerende rol.
De uitkomsten van het onderzoek geven volgens de Rekenkamer Den Haag reden tot zorg over de informatievoorziening tussen college en gemeenteraad. De Rekenkamer concludeert dat de gemeenteraad onvoldoende is geïnformeerd over de kosten van de realisatie van het OCC. Als de Rekenkamer de in 2014 en 2018 door de gemeenteraad vastgelegde kaders inzake het ter beschikking gestelde investeringskrediet leggen naast het totaal aan geraamde en gerealiseerde kosten, zien ze dat het college onvoldoende transparant is geweest en de gemeenteraad op onderdelen onjuist heeft geïnformeerd. Het college heeft de kosten steeds lager gepresenteerd dan deze in werkelijkheid waren. Ook sprak de raad over de Halfjaarrapportage nieuwbouw AMARE Q2 en A3 2020(externe link).
Omdat de kosten zo uit de hand gelopen zijn, stelde Hart voor Den Haag/Groep de Mos middels een motie voor om de waarde van het pand te laten taxeren. Met een tweede motie stelt de partij voor om het pand te verkopen aan investeerders. Met dit geld kunnen andere nuttige zaken bekostigd worden voor de stad. En er werd een motie ingediend voor een impactanalyse om verschillende scenario’s en samenhangende mogelijke financiële gevolgen van coronamaatregelen op de exploitatie inzichtelijk te maken. Deze drie moties zijn verworpen.
Partij voor de Dieren stelde dat de raad niet goed wist waarmee het instemde. Transparantie, erkenning en verbetering zijn belangrijk voor de voortzetting van zulke gemeenteprojecten. De partij dient een motie in voor het instellen van een voorbereidingscommissie om vooronderzoek te doen, op basis waarvan de raad kan besluiten tot het houden van een raadsonderzoek. Daarmee hoopt de partij fouten in de toekomst te voorkomen. Deze motie is aangenomen. Een PVDD-motie voor het direct houden van een Raadsenquete, kreeg geen steun van “kartelpartijen”: CDA, PVDA, VVD, GroenLinks en D66.
GroenLinks diende een amendement in over inzicht en uitgangspunten van de huurprijzen van AMARE. Dit amendement is aangenomen. Ook diende GroenLinks een motie om skaters te betrekken bij de ontwikkeling van de deelgebieden rond het stadhuis en het Spuiplein en samen met hen na te denken over een geschikte plek om te kunnen blijven skaten in de buurt. Deze motie is aangenomen. Alleen CDA en VVD waren tegen de skater-motie..
De SP-fractie diende een motie in om alle notities ter voorbereiding en verslagen van de onderhandelingen over het coalitieakkoord 2018-2022 met betrekking tot OCC/AMARE openbaar te maken. Deze motie werd aangenomen, met alleen tegenstand van het CDA.
De PVV gaf aan zich op de hoofdlijnen te kunnen aansluiten bij de inbreng van Hart voor Den Haag/Groep de Mos en de Partij voor de Dieren. De PVV gaf aan uit te zien naar een raadsenquête.
De VVD diende als enige partij een aanbestedingsgerelateerde motie in, die stelt voor het instellen van een voorbereidingscommissie voor een vooronderzoek door de raad naar Spuikwartier en AMARE naar project- en contractmanagement, de rol van de gemeentelijke organisatie, de besluitvorming door de Raad en het College en de rol van de projectontwikkelaar/het consortium en de toekomstige huurders rondom de aanbesteding en bouw van het OCC, de exploitatie van AMARE en de ontwikkeling van het Spuikwartier en de voorgeschiedenis daarvan.
Verzoekt de raad:
• een voorbereidingscommissie in te stellen met een oneven aantal en ten minste drie leden, ten behoeve van een vooronderzoek door de raad naar Spuikwartier
en Amare, conform de Verordening op de raadsonderzoekscommissie, naar project- en contractmanagement, de rol van de gemeentelijke organisatie, de
besluitvorming door de Raad en het College en de rol van de projectontwikkelaar/het consortium en de toekomstige huurders rondom de aanbesteding en bouw van het OCC, de exploitatie van Amare en de ontwikkeling van het Spuikwartier en de voorgeschiedenis daarvan.
• Doel van het vooronderzoek is de onderzoeksvragen helder te formuleren en na te gaan wat het juiste instrument is deze te beantwoorden.
De PvdA wil wel kritisch naar zichzelf kijken maar niet in de vorm van een raadsenquete. “232 miljoen is veel geld en het was een afschuwelijk complex project. We wisten als raad niet altijd waar we mee instemden. We mogen dus ook kritisch naar onszelf kijken. Maar de kosten van een raadsonderzoek wegen zwaar, zeker in een pandemie.”
Volgens Aanbestedingsnieuws is het een goede zaak dat er een onderzoek komt naar het Contract Management bij dit specifieke project. Het probleem met project- en contractmanagement is echter groter, dan dit project alleen. Contract management is altijd een ondergeschoven kindje, zowel in de Unieregelgeving, als in de wetgeving en advisering vanuit het Ministerie van Economische Zaken, als in de inkooppraktijk. Contract management is moeilijk uitvoerbaar en staat of valt met de gezamenlijke acceptatie van een beleving van de werkelijkheid, die niet altijd politiek gedeeld wordt. Nu Nederland meer versplinterd is, de informatiepositie van nieuwe politici te wensen overlaat en de politieke eenheid ver te zoeken is, komt zowel de continuïteit als uitvoerbaarheid van beslissingen in gevaar. Vaak worden inkopende organisaties na verkiezingen geconfronteerd met wisselende belangen bij het management van inkoop en verschillende informatieposities. Die wisselende belangen en informatieposities hebben gevolgen voor de uitvoering van eerder aangegane inkopen.
Hierdoor is het ook niet altijd mogelijk om controle uit te oefenen op eerdere inkopen. In een democratie is dat nog het beste op te lossen door een inkoper enige vrijheid te geven toe te zien op het goed uitvoeren van aangegane contracten uit een vorige periode, en daarvoor een beschermend wettelijk kader te bedenken. Daarin moeten inkopers zich soms ook vrij voelen om nee te zeggen tegen een opdrachtgever, een opdracht naar eer en geweten te redden als het dreigt te ontsporen, ook als er democratisch voor gekozen is om toch door te gaan. Dat vergt een vrije organisatie, waarin de inkoper zijn kop boven het maaiveld kan uitsteken. Dat is helaas niet iets waar ambtelijke organisaties om bekend staan.
Zie ook:
Het soms moeilijk te horen en te volgen online raadsdebat op:
https://gemeentedenhaag.connectedviews.nl/SitePlayer/Den_Haag?session=108983
en
https://denhaag.raadsinformatie.nl/vergadering/831961#ai_5920036
Zie eerder:
Rekenkamerrapport gepubliceerd: raad onvoldoende geïnformeerd Amare
Aanbesteding meubilair – Koninklijk Conservatorium Den Haag