Verkeersveiligheidsmodel provincie Utrecht – Aanbestedingsnieuws

Verkeersveiligheidsmodel provincie Utrecht

Foto: www.pixabay.com

Deze aanbesteding betreft een vervolg op een eerdere onderhandse aanbesteding van de provincie Utrecht. In de eerdere opdracht, destijds uitgevoerd door DOK data (voorheen WeLance), is in kleinschalige vorm onderzocht of het technisch mogelijk is om op basis van uiteenlopende verkeers- en omgevingsdata een model te ontwikkelen dat inzicht geeft in verkeersveiligheid(risico’s). DOK data heeft in het najaar van 2019 een product opgeleverd waarin deze functionaliteit en haalbaarheid is aangetoond. De provincie Utrecht wil in samenwerking met de gemeente Utrecht inzetten op een regionale uitbreiding met meer verkeerskundige diepgang. Centraal staat niet meer ‘de top 10 meest risicovolle locaties’, maar de verkeerskundige onderbouwing van de uitkomst. Hiermee bedoelen we de verantwoording waarom een
bepaalde locatie risicovol is en naar welke ontwerpelementen (bijvoorbeeld een obstakel in de obstakelvrije zone) of gedragingen (bijvoorbeeld een te hoge snelheid) dit te herleiden is. Deze herleidbaarheid is belangrijk om de eindgebruiker (de (verkeerskundige) beleidsmedewerkers van alle Utrechtse wegbeheerders) te voorzien van concrete input om te komen tot verbetervoorstellen. De provincie Utrecht vraagt expliciet een koppeling te maken met de twaalf verkeersveiligheidsindicatoren (in het stuk opgenomen als verkeersveiligheidsrisico’s) die door de regio gedefinieerd zijn binnen de “Utrechtse Verkeersveiligheidsopgave” – de regionale vertaling van het Strategisch Plan Verkeersveiligheid.

Op deze aanbesteding is de Aanbestedingswet 2012 van toepassing. Omdat de zogenaamde Europese drempelbedragen voor decentrale overheden en leveringen en diensten (in 2020: € 214.000 excl. BTW) naar verwachting wordt overschreden en er geen wettelijke uitzonderingen van toepassing zijn dient een Europese aanbesteding gehouden te worden. Daarbij bestaat in beginsel de keuze tussen twee procedures:
een openbare of een zogenaamde niet-openbare procedure. Gekozen is om deze opdracht Europees aan te besteden via een zogenaamde openbare aanbestedingsprocedure. Deze keuze is hoofdzakelijk gebaseerd op:

  • omvang van de opdracht
  • transactiekosten voor de Aanbestedende dienst en de Inschrijvers
  • aantal potentiële Inschrijvers
  • gewenst eindresultaat
  • complexiteit van de opdracht
  • type van de opdracht en het karakter van de markt

Het verkeersveiligheidsmodel, een proof of concept 2019
De provincie Utrecht heeft in het najaar van 2019 in kleinschalige vorm een verkeersveiligheidsmodel voor de provinciale wegen laten ontwikkelen. De inhoudelijke basis van het model wordt gevormd door de samenkomst van data over onder andere de (weg)inrichting, het gebruik (ongevallen, snelheden en intensiteiten), de gebruikers (hardrijders, ouderen, scholieren), (weers)omstandigheden en de omgeving
(bebouwing) van provinciale wegen. Aan de hand van correlaties in de data is voor ieder wegvak een risicoprofiel opgebouwd, wat aantoont wat de factoren zijn die het verkeersveiligheidsrisico op een weg(vak) vormen – bijvoorbeeld een te smal, onverlicht fietspad met veel bochten en veel eenzijdige fietsongevallen. Op grond van deze risicobenadering kan de provincie inzien welke wegvakken het meest risicovol zijn en hier (beter) in prioriteren. Bovendien kan worden ingeschat wat de gevolgen zijn van beleidseffecten (monitoring) en of externe ontwikkelingen. Gezien de vraagstelling van de provincie – aantonen toepasbaarheid van een dergelijk model – is bij de vorming van het risicoprofiel binnen het proof of concept
model hoofdzakelijk gebruikgemaakt van openbare databronnen. Binnen het model is geen uitsplitsing gemaakt naar specifieke verkeersveiligheidsinzichten, bijvoorbeeld inzicht in ‘veilig ingerichte fietspaden’, ‘een veilige rijsnelheid’ of ‘geloofwaardige 30km/u-wegen’, veelal een samenkomst van verschillende variabelen, die we ‘indicatoren’ noemen. De behoefte aan dergelijk inzicht is voor het nieuwe
model wel relevant. Een samenvatting van hetgeen eerder als product is opgeleverd is als bijlage “Managementsamenvatting Verkeersveiligheidsmodel Provincie Utrecht” toegevoegd aan de aanbestedingsdocumenten. 

Met deze aanbesteding beoogt de Aanbestedende dienst de volgende doelstellingen te bereiken:
a) Een op de eindgebruiker toegespitst regionaal verkeersveiligheidsmodel dat inzicht geeft in het ‘waar’ en ‘waarom’ van lokale en regionale verkeersveiligheidsrisico’s en waarmee de gebruiker kan prioriteren en monitoren, waarbij de onderliggende indicatoren en of variabelen te herleiden zijn.
b) Het model maakt het mogelijk om in ieder geval inzicht te krijgen in en te prioriteren met de twaalf door de regio gedefinieerde indicatoren evenals het monitoren ervan, waarbij de onderliggende variabelen te herleiden zijn.

De uiteindelijke eindgebruikers zijn (procesmatig) betrokken en worden geënthousiasmeerd gedurende de bouw, uitrol en de gebruiksfase van het model. Deze doelstellingen zijn door de aanbestedende dienst vertaald naar de afbakening van de opdracht, de eisen die aan de uitvoering ervan gesteld worden, de eisen die aan ondernemers worden gesteld om voor de opdracht in aanmerking te komen en de wijze waarop de economisch meest voordelige inschrijving wordt geselecteerd.

We vragen de inschrijver het risicoprofiel te formuleren, te detecteren, te prioriteren en te visualiseren,
hetgeen leidt tot 
een systeem dat voor iedere wegbeheerder inzichtelijk maakt hoe het risicoprofiel voor ieder wegvak is opgebouwd, waarbij de verkeerskundige herleidbaarheid (in indicatoren en of variabelen) centraal staat én een systeem dat voor iedere wegbeheerder inzichtelijk maakt wat op basis van de risicoprofielen en de verkeerskundige afweging en prioritering de meest risicovolle of meest kansrijke locaties in zijn of haar
beheersgebied zijn, beredeneerd vanuit de doelstelling ‘op weg naar nul verkeersslachtoffers’.

De provincie geeft de voorkeur aan een open source toepassing met zo veel mogelijk transparantie in de opbouw en uitkomsten van het model, maar verwacht, met het oog op de openbaarheid die een overheid bij haar uitvoering vervult zoals is vastgelegd in artikel 110 van de Grondwet, minimaal het inzicht en duiding te verkrijgen in de onderliggende algoritmes van het systeem. We gaan daarbij uit van een schriftelijke
verantwoording waarmee de inschrijver transparant maakt hoe het model is opgebouwd en werkt. We vragen nadrukkelijk de inschrijver te kiezen voor een zo open mogelijke gebruiksrechtenstructuur van het systeem, waarbij de beoordelingscommissie bij de gunningscriteria meer punten zal toekennen voor een systeem dat (grotendeels) open source is.

Bron: Tenderned 14 oktober 2020 https://www.tenderned.nl/tenderned-tap/aankondigingen/208408

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *