Ruzie over lijkschouwing bij aanbesteding medische arrestantenzorg
Laatst geupdate op februari 6, 2017 door redactie
Een van de stukken die met het WOB-verzoek van RTL Nieuws is vrijgegeven, is een advies van de Tijdelijke Commissie Integriteit Inkoop en Aanbestedingen Politie, van de Dienst Juridische Zaken DJZ. Het gaat om een aanbesteding Medische Arrestantenzorg en Forensich Medisch Onderzoek. In deze aanbesteding werd gevraagd om de eis voor het diploma justitieel arts of verpleegkundige en ervaring in een justitiële instelling.
Die opleiding kun je alleen volgen in het UMC, in samenwerking met FMMU (Forensisch Medische Maatschappij Utrecht, een bedrijf) en DJI (Dienst Justitiële Inrichtingen). Bovendien moest de arts al werkervaring hebben binnen de DJI. Daarover zijn meldingen binnengekomen bij de Tijdelijke Commissie Integriteit Inkoop en Aanbestedingen bij Politie. Die Tijdelijke Commissie is ingesteld naar aanleiding van de vermoedens van integriteitsschendingen rondom aanbestedingen.
Volgens de melders doen deze eisen voor medische arrestantenzorg helemaal niet ter zake. Bovendien is het opnemen van deze pré naar zeggen van de melder(s) waarschijnlijk een voordeel voor één van de aanbiedende partijen, waarvan alle artsen het gevraagde diploma hebben. Volgens de Nationale Politie maakt het helemaal niet uit. Iedereen kan beschikken over een opleiding justitieel arts van het UMC, in samenwerking met de FMMU en de DJI.
Ook opmerkelijk, volgens de melder(s), dat er gevraagd werd om lijkschouwing. Waarom is lijkschouwing nodig bij arrestantenzorg? En hoezo moet die in handen zijn van de Nationale Politie? Lijkschouwing, dat is toch niet de verantwoordelijkheid van de Nationale Politie, maar van de gemeente, zo stelt een melder, en terecht, op basis van artikel 10 van de Wet op de Lijkbezorging.
In het aanbestedingsdocunent wordt niettemin als eis opgenomen dat inschrijver lijkschouw “kan leveren en voldoet aan de kwaliteitseisen als gesteld door gemeenten en zoals deze zijn vastgelegd in wet- en regelgeving”. Verder is opgenomen: “Artsen welke ingezet worden voor lijkschouwing dienen dan ook gemachtigd te zijn tot het doen van postmortaal onderzoek in het kader van Art, 10 Wet op de Lijkbezorging en te zijn aangesteld als gemeentelijk lijkschouwer
Als die arts het lijk heeft geschouwd is er, blijkens de aanbestedingsstukken, nog een aanvullende eis. “Rapportage inzake niet-natuurlijke dood geschiedt rechtstreeks aan het Openbaar Ministerie. Het is de wens van aanbestedende dienst een kopie van de rapportage te ontvangen ten behoeve van het opsporingsdossier. Inschrijver dient aan te geven of zij aan deze wens tegemoet kan komen en indien ja, op welke wijze dit kan geschieden.”
In de aanbesteding wordt ook gevraagd om apothekersdiensten. Dat is vreemd, want dat zou je ook in een aparte aanbesteding kunnen doen en dat kan iedere apotheek in principe aanbieden. Waarom heeft de Nationale Politie een eigen apotheek in een bepaald cellencomplex nodig? Dit zou andere aanbieders niet bevoordeeld hebben, en werd dus niet een relevant bezwaar gevonden, aldus de politie en bovendien wil de Nationale Politie op termijn hoe dan ook in meer cellencomplexen eigen apotheken.
Van de dood van arrestanten hoeft de gemeente volgens deze nieuwe logica dus niet te weten. De Nationale Politie houdt er blijkens de aanbesteding een eigen post mortem zorgverlening op na bij arrestanten. Dat dat zo is bij de lijkschouwing, daarover worden veel vragen gesteld van de inschrijvers.
De politie wil volgens het advies van de Tijdelijke Commissie graag een “één ingangsprincipe”.In wezen was er altijd al één “één ingangsprincipe”, namelijk via de gemeentelijke schouwarts, maar wordt er volgens de redactie van Aanbestedingsnieuws, langs deze weg een tweede “één ingangsprincipe” gecreëerd, via de medische arrestantenzorg, de politieschouwarts.
Bovendien heeft de politie ook behoefte aan een eigen huisartsenzorg. Wat is er dan precies mis met de gemeentelijke schouwarts? En wie betaalt er voor eventuele dubbele rekeningen voor de gemeentelijke schouwarts en de politie schouwarts? Waarom heeft de politie een eigen huisarts nodig voor medische arrestantenzorg?
Er komen wel drie Nota’s van Inlichtingen bij de aanbesteding maar daar wordt het niet duidelijker op. Het lijkt erop alsof de aanbestedende dienst hier ook niet meer informatie over kwijt wil. Ook de Tijdelijke Commissie begrijpt niet wat nu de relevantie is van het justitiele zorgdiploma en de andere niet-relevante ervaringseisen. “Dit wekt op zijn minst de schijn van een bias richting een van de aanbieders.”
Waarom de toon in de communicatie zo “verhardt”, wordt ook de Tijdelijke Commissie niet duidelijk. Bedoeld is dat een inschrijvende partij in voorkomende gevallen snel toegang heeft tot een kundige en bevoegde lijkschouwer. Dat had de Nationale Politie dan toch gewoon duidelijk kunnen maken met een korte opmerking in het aanbestedingsdocument?
Met de aanbesteding zelf is geen fraude gepleegd, zo concludeert de Tijdelijke Commissie. Bovendien is de aanbesteding uiteindelijk niet doorgegaan. De Tijdelijke Commissie adviseert dat voortaan PIANOo om advies wordt gevraagd bij het formuleren van aanvullende wensen, zodat de schijn van een bias naar de inschrijver in het Programma van Eisen wordt voorkomen.
Of dat de enige schijn van een bias is, die hier moet worden voorkomen, dat blijkt verder niet uit de stukken. Dat is voor de goede verstaander weggelegd.
Zie eerder: Weekendspecial: Politie gaat rouwvervoer aanbesteden
1 thought on “Ruzie over lijkschouwing bij aanbesteding medische arrestantenzorg”