Blokhuis wil opdracht kenniscentrum niet onderhands gunnen

Afgelopen 29 november was er een kamerdebat over het aanbesteden van een centraal informatiepunt voor ongewenste zwangerschappen, dat net gisteren pas gepubliceerd is online. Kennisinstituut FIOM (Federatie Instellingen Ongeboren Moeders en hun Kind) is klaarblijkelijk aangewezen om – bij wijze van uitzondering- te begeleiden bij het adopteren van kinderen en heeft daartoe een register aangelegd van ongewenste adopties. Daarmaast moest FIOM een onafhankelijk kenniscentrum worden, in 2012, voor zwangerschappen en adopties.  En voor mensen die willen opzoeken wie hun biologische ouders zijn na adoptie of donorconceptie.

Dat is dus het bestaande takenpakket, nogal uitgebreid in het verleden allemaal onderhands toebedeeld aan de FIOM. Waarom FIOM? Ja, die doet dat al sinds 1930, publieksvoorlichting met ongewenste zwangerschappen en zo. Het is ook verticale ketenbinding, zoals bij de Kentucky Fried Chicken. Licht een ongewenst zwangere voor over abortus en licht haar daarna meteen voor over adoptie. Ja, het lijkt raar maar is hartstikke handig want je hebt dan alles bij elkaar. Je kan haar misschien dan ook meteen voorlichten over haar pensioen, pedonetwerken en hun handel in adoptiekinderen op het TOR-netwerk en over lifehacks hoe je met eierschalen en zout een aangebrande pan schoon krijgt. Er is zo veel dat je als ongewenst zwangere vrouw zou kunnen willen weten. En er zijn zo weinig centrale informatiepunten…

Laten we het ijs maar breken met een vaststelling die we allemaal ook wel weten maar in het kamerdebat totaal genegeerd wordt. Iedereen met excel op zijn windows kan een centraal informatiepunt beginnen. Niet dat het nou zo makkelijk is, maar vooral dat er echt veel mensen zijn die dit karwei goed en zorgvuldig onder handen zouden kunnen nemen. Kortom er is een hele markt vol pas afgestudeerde aanbieders die zitten te springen om er ook nog een adoptie match-app van te maken. Als je een coalitiepartner hebt die tegen abortus is, dan moet je dus het kenniscentrum voor ongewenste zwangerschappen ineens aanbesteden; ook al kan dat aanbesteden helemaal niet en roept Aanbestedingsnieuws dat nog maar jaren. Dus waarom moet de FIOM eigenlijk dat kenniscentrummen doen?

Om die vraag naar het algemeen nut van eerlijke voorlichting wordt nogal heen gedraaid in de Kamer. De discussie concentreert zich op de aanbesteding. De mening van staatssecretaris Blokhuis: onderhands gunnen aan een staatsdienst als er geen sprake is van marktfalen en er voldoende aanbieders zijn, dat kan niet. Staatssecretaris Blokhuis vindt dus niet dat de opdracht onderhands kan worden gegund aan FIOM. Blokhuis: “Maar het is gewoon een feit dat er geen sprake is van marktfalen en ik het dus niet via een dienst van algemeen economisch belang aan één partij kan gunnen. Dat is gewoon een gegeven.”

De SP is toch al altijd tegen al het aanbesteden, of dat nou Europees is of niet, en snapt er niks van, waarom dat nou niet zomaar gegund zou kunnen worden. Er ligt een wettelijke taak. De taak wordt uitgebreid. Hoezo kan dat niet worden belegd bij FIOM? Dat is in de ogen van de Redactie van Aanbestedingsnieuws, de vraag die op tafel ligt, wel een beetje omdraaien. In plaats van de eigenlijk op tafel zijnde vraag, waarom de FIOM, kun je natuurlijk ook vragen, Waarom niet FIOM?

Van Gerven, SP-kamerlid in het zorgoverleg:

“We hebben Fiom met ingang van 2012 de opdracht gegeven om een kenniscentrum te worden, om de keuzehulp af te stoten, om de samenleving te informeren en om er ook voor te zorgen dat de samenleving daar terechtkan voor informatie. Er ligt nu een taakuitbreiding van de Kamer en van het kabinet: we moeten dat centrale informatiepunt creëren. Dan ligt het toch in de rede om die taak te beleggen bij Fiom? Ik zou niet weten wat zich daartegen verzet. Het is ook niet een puur economisch iets. Het is eigenlijk meer een zorgactiviteit als je het wilt definiëren. Dus die ruimte hebben wij toch gewoon, zou ik zeggen. “

Mevrouw Ploumen van de PvdA heeft een motie (142) ingediend om de opdracht voor het centrale informatiepunt aan FIOM te gunnen. Van Gerwen is ook kritisch op het aanbestedingsbeleid. Dat dat aanbesteden zou moeten, is volgens hem “een façade, een drogreden en hoeft dat helemaal niet. Ik denk aan het Lareb. Dat laten wij bepaalde taken uitvoeren. Nou spreken wij met het Lareb af om die taak te vergroten, om bijvoorbeeld op vaccinatiegebied wat extra te doen. Dat kunnen we gewoon afspreken met het Lareb. Fiom heeft van ons de taak gekregen om een onafhankelijk kenniscentrum te zijn. Wij vragen Fiom om die taak uit te breiden met dat centrale informatiepunt. Ze hebben al een informatiepunt. Ik vraag de staatssecretaris: waar is hij mee bezig en wat is in godsnaam het probleem? ”

Het is geen politieke afweging, bezweert Blokhuis daarop. Ook al zijn zijn ogen blauwgroen, we mogen hem best geloven. Geen politieke afweging maar een inkoopafweging is dit toch ook allemaal niet. Wat voor afweging ‘t dan wel is, jah. Toch geen coalitiebelangen? Want wie is hier de concurrentie in publieksvoorlichting? Zodat de eerlijke concurrentie zoals de Stichting Beschermde Wieg en Stichting Siris (beter bekend onder de oude naam, VBOK,) en de Stichting Schreeuw om Leven, ook een eerlijke kans maakt op de opdracht. Karma is daarmee officiëel dood, want het VBOK is die club die hele stations volplakte met posters ter Bescherming van het Ongeboren Kind, omdat er niets werd gegund in concessie. Zodat H&M decennialang geen eerlijke kans maakte op onderbroekenreclames op stations.)

In een latere kamerbrief, die al wel was gepubliceerd, legt staatssecretaris Blokhuis nog eens uit dat voor adoptie wel een dienst van algemeen economisch belang (DAEB) kan worden gevestigd, maar voor het kenniscentrum ongewenste zwangerschappen niet. Dat heeft echt enkel en alleen neoliberale redenen. Daar is geen sprake van marktfalen en zijn er genoeg concurrenten.

Maar ja. De vragen van SP en PvdA zijn toch wel heel begrijpelijk. Die neoliberale doctrine van dat algemeen economisch belang is soms echt niet uit te leggen. Hoe zit het dan met een zeker ander kenniscentrum op het gebied van ongewenste aanbestedings-situaties waar ook genoeg private concurrenten in de markt zijn?

Voor de SP en de PvdA is het dus duidelijk, deze specifieke publieksvoorlichting is beter af met een dienst van algemeen economisch belang. Het  informatie vergaren en publiek informeren over ongewenste zwangerschappen, (volgens het jaarverslag 2017 van FIOM vooral professionals) kan echt alleen door de FIOM gedaan, die deden het altijd al en er is ruimte voor, en het is een dienst van algemeen economisch belang, ook al wordt dat ontkend door de VVD. Als we dan toch omdraaien dan draaien we graag alles om.

Wat kan FIOM nog meer voor ons doen? Dat brengt Aanbestedingsnieuws op de vraag: Zou er niet een landelijke informatievoorziening moeten zijn voor overschietende dieren in dierentuinen en mislukte natuurgebieden? Zodat die ook geadopteerd kunnen worden door een andere dierentuin of hertenkamp?

Dit in plaats van de braadpan waar de overtollige herten van Staatsbosbeheer eindigen? Moet volgens deze logica de FIOM dat dan niet ook doen? Ze hebben toch ruimte.

Of een landelijk informatiepunt geadopteerde afvalcontainers, waar je naartoe kan bellen als de ondergrondse container vol is en er rommel aan de zijkant staat. Als je dan toch ruimte hebt…

Of een landelijk informatiepunt kenniscentra van nu ineens niet meer algemeen belang? Misschien is er nog een commerciële onderneming die ze nu wil adopteren.

https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-32279-131.html

https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-34600-3.html

https://zoek.officielebekendmakingen.nl/h-tk-20182019-34-28.html