Aanbesteding exploitatie theater Castellum ingetrokken

Alphen aan den Rijn heeft besloten om een aanbesteding voor de exploitatie van het theatergebouw aan de Rijn, het Castellum, te beëindigen. Toch was er wel belangstelling vanuit de markt om het theater te exploiteren. De stad heeft maar liefst vier aanmeldingen gekregen op de op zichzelf vrij ongebruikelijke overheidsopdracht, maar die aanbiedingen vertoonden volgens de gemeente “diverse gebreken”, zodat er onvoldoende gegadigden zijn.

Volgens de gemeente is dat ook in het belang van de ondernemers … … … …  wat een mens toch niet zou denken als er vier ondernemers voor Jan met de Korte Achternaam hebben ingeschreven, met alle Tenderpret die daar bij komt kijken. Het onderwerp staat genoteerd voor de raadsvergadering van 19 mei, al is het nog niet bekend of het onderwerp dan ook besproken wordt, dat vermoeden is er wel, want de gemeenteraad wordt gevraagd om in te stemmen met de extra kosten.

Het blijkt uit de toelichting van het college toch om vooral een bureaucratisch probleem te gaan. De inschrijvingen voldoen niet, en komen niet in aanmerking voor herstel, maar hoe dan verder? Dat is naar het inzicht van Aanbestedingsnieuws een fout van de Aanbestedingswetgeving, die niet voorschrijft hoe het wel kan, maar alleen wat allemaal niet kan. Het ontbreekt aan een protocol voor het verloop van een heronderhandeling, op een manier die dan wél is toegelaten volgens de Aanbestedingswet. De herstelronde is niet als zodanig benoemd en dat voelt dan ook altijd als juridisch glad ijs, alsnog onderhands gunnen via de regeringsvliegtuigmethode is nog gladder ijs, en het enige wat zeker mag, namelijk weer opnieuw de bureaucratische mallemolen opentrekken voor een nauwelijks veranderd verhaal, dat is gewoon te veel werk voor te weinig rendement, met name voor de vermoedelijke verliezers van de aanbesteding.

In de taaie kost van het bestuur van Alphen aan den Rijn klinkt dat als volgt:

De gemeente Alphen aan den Rijn heeft op 8 februari jl. de selectieleidraad ‘exploitatie pand Castellum’ gepubliceerd. Er zijn vier aanmeldingen ingediend. Deze aanmeldingen zijn conform de selectieleidraad eerst op volledigheid en aanmeldingsvereisten beoordeeld. Na deze beoordeling is geconstateerd dat voor iedere gegadigde gesteld kan worden dat de aanmelding diverse gebreken vertoont. Dit betekent dat de gemeente Alphen aan den Rijn onvoldoende gegadigden heeft om de volgende fase van de aanbesteding op te starten én dat de gemeente geen beoordeling heeft kunnen uitvoeren op de inhoudelijke uitwerking van de aanmelding (de zogenaamde selectiecriteria).

Na deze constateringen is, met inachtneming van de kaders van de Aanbestedingswet, onderzocht op welke manier het mogelijk is om te komen tot een overeenkomst voor de exploitatie van het Castellum. Uit het onderzoek is het advies gekomen om de lopende aanbesteding in te trekken en vervolgens een nieuwe aanbestedingsprocedure op te starten. Daarmee wordt het belang van zowel de betrokken gegadigden als die van de gemeente Alphen aan den Rijn het meest gediend.
Alle vier de gegadigden krijgen bij de her-aanbesteding de mogelijkheid (als zij nog steeds geïnteresseerd zijn) wederom een aanmelding in te dienen.

Achter de droge constatering van het collegebestuur in de brief:

Na deze constatering is er verkend, met inachtneming van de kaders van de Aanbestedingswet, hoe gemeente Alphen aan den Rijn toch tot een overeenkomst kan komen voor de exploitatie van het pand Castellum. Daarbij zijn de mogelijkheden verkend van (1) de onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking, (2) het bieden van een herstelronde tot (3) het intrekken van de aanbesteding en vervolgens met een wezenlijke wijziging opnieuw in de markt te zetten.

gaat veel meer schuil dan alleen een bolletjesscenario.

Dit is het probleem dus stééds, met aanbestedingen. Dit is waarom aanbestedingen niet werken. Daarover probeerde Aanbestedingsnieuws al in 2014 klokken te luiden, tot het maar een eigen krant is begonnen in 2016 wat we nu al 6 jaar doen om gemeenten te laten zien dat je niet op elke slak een zoutje kan leggen, onderhandelingen niet uit een inkoopproces kunnen worden “gewetgevingd”, dat het intrinsiek ontbreekt aan retaliatie in het aanbestedingsproces volgens de huidige wetgeving, wat gegeven de onbekende toekomst onontbeerlijk is, en dat het aanbesteden daarom speltheoretisch gezien dood is, het is geen werkelijke wedstrijd die een betere ondernemer oplevert, tenzij je er niet aan mee doet en een formalistische benadering compleet los ziet van de werkelijke onderhandeling.

Spuit 11 in Alphen aan den Rijn geeft dus ook weer eens modder. Meen je dat nou? Kan het soms niet, heronderhandelen? Goh dat hadden al die andere gemeenten met problemen met aanbestedingen ook nog maar sinds de nieuwe Europese Aanbestedingsrichtlijn en daarvoor eigenlijk ook al. Vooral zo interessant omdat het juist in Alphen aan den Rijn was, waar de schaduwboekhoudingen van de bouwbedrijven tegen de lamp liepen. Hier werken kennelijk heel erg alerte ambtenaren, van het soort dat altijd nauwgezet de regels volgen. Ja, regels dus. Maar het kan dus niet. Of je gaat het gezellig opnieuw zitten doen, of je doet iets wat juridisch eigenlijk helemaal niet kan, ook al is dat inmiddels staande praktijk geworden, feitelijk is het strijdig met zowel de Aanbestedingswet als de Aanbestedingsrichtlijn. Je kan namelijk ook niet transparant zijn over wat de fout nou was, zonder dat er zich een nieuwe realiteit opdringt met weer nieuwe, op deze wetenschap aangepaste inschrijvingen.

De gemeente Alphen maakt het niet uit dat ondernemers opnieuw uren achter de computer kunnen kruipen voor een zinloze herschrijving van hun eerdere inschrijving. Tijd kost daar kennelijk niet veel maar ja dat snappen we wel, dat als je in Alphen woont; dat je dan toch al wellicht niet veel te doen had, je kan er bijvoorbeeld niet eens naar het theater. Het staat er toch al bekend als een Vinex paradijs vol desperate housewifes.

1. Instemmen met het intrekken van de huidige aanbesteding ‘exploitatie pand Castellum’ en daarmee de lopende aanbestedingsprocedure te beëindigen.
2. In te stemmen met het opstarten van een nieuwe aanbestedingsprocedure en daarmee het doorvoeren van een wezenlijke wijziging in de aanbestedingsdocumenten.
3. Gegadigden op de hoogte brengen van de intrekking van de aanbestedingsprocedure door middel van bijgaande brieven.
4. De incidentele, extra projectkosten (t/m 2023) van circa € 70.000 realiseren uit de reserve Participatie. De financiële consequenties zullen worden verwerkt in de voorjaarsnota 2022. Als er sprake is van een positief resultaat binnen Programma 4 zullen de kosten van dit project eerst met het resultaat van Programma 4 worden verrekend.
5. In te stemmen met het informeren van de gemeenteraad door middel van bijgaande brief.
6. In te stemmen met het informeren van Castellum B.V. en de accounthouder de opdracht te geven om de programmering en de exploitatie van het pand ook in de eerste helft van 2023 veilig te stellen.

Dus ja de ambtenaren zien geen enkel probleem bij zichzelf en kieperen de forse beslissing aanbestedingsrechtmatig te zijn en als gevolg daarvan deze aanbestedingsellende nog een keertje over te doen, maar gewoon bij de gemeenteraad. Maar dat kost toch heel veel geld, alles steeds maar opnieuw gaan doen? Nou ja dat kan dan via de reservering van de bla bla bla hiero daaro. En de ondernemers dan? Moeten die theatermakers geen boter bij de vis? Moeten die maar al die indirecte uren maken omdat de gemeente niet in een keer goed kan aanbesteden en vertellen hoe zij zo moeten inschrijven dat de inschrijving volgens hun wel geldig is? Moet al dat geld niet beter worden gestoken in een mooie theaterproductie? De gemeenteraad gaat daarover.

Wij snappen wel dat het van een ongelooflijke schofterigheid is van de gemeente Alphen, al die wanhopige theatermakers die het in de cojona markt toch al zo verschrikkelijk moeilijk hadden voor zover ze het niet al sinds 2010 verschrikkelijk moeilijk hebben met alle kabinetten Rutte, toch al te dwingen naar of all places  Alphen aan den Rijn voor het exploiteren van een theater nota bene, dat je dan die theatermakers niet eens een beetje dankbaar bent voor hun getoonde moeite te proberen toch nog wat van hun slaapstadje te maken door in te schrijven op de opdracht. We hebben er ook 5 jaar gewerkt en nooit overwogen te gaan wonen.

Het kan gewoon niet, dat hele aanbesteden. Je vraagt continu om het onderste uit de kan en of je de deksel op je neus krijgt, merkt de inkopende gemeente het niet eens omdat de ondernemer geen manier heeft het te laten weten. Dus als je het deksel op je neus hebt gehad, begin je gewoon weer opnieuw en die ondernemers doen dat dan ook maar? Veel Alphenaren voelen zich verbonden met een van de G4-steden waar Alphen precies tussenin ligt. Voor een dagje theater pak je toch eerder de bus naar Amsterdam/Rotterdam/Utrecht/Den-Haag dan dat je hinkelt naar het bruisende centrum van deze precieze slaapstad. Voor het theater ligt op de stoep een tegel met de spreuk van Tacitus die hij vermoedelijk schreef over Alphen aan den Rijn:

“En bovendien, nog afgezien van het gevaar van de ruige en onbekende zee; wie zou Azië, Afrika of Italië verlaten en op zoek gaan naar Germanië? Het terrein is woest, het klimaat ruw, het leven en het landschap somber. Hier kom je alleen indien het je vaderland is

Het zal wel eens lang kunnen duren voor dat dat besef bij de ambtenaren ook echt geland is.