SZW ingehuurde diensten overtreden arbeidswetten voor eerlijk werk

Bedrijven die diensten hebben geleverd aan het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, hebben daarbij arbeidswetten op het terrein van eerlijk werk overtreden. Dat blijkt uit een onderzoek uit 2020, waar over bericht is in een nota die naar de Tweede Kamer is gestuurd. Deze nota is gepubliceerd door het Ministerie zelf, onder Kamerstuknummer: 29544-1269 en 2025D05548.

Het blijkt volgens SZW echter dat het niet zomaar mogelijk is om de contracten met deze bedrijven te discontinueren. Contractmanagers van het Rijk hebben gezegd vinger aan de pols te houden. De arbeidstijdenwet is blijkens het bijbehorende overzicht overtreden in de periode 2021-2023.,

Uit deze verontrustende en deels geanonimiseerde nota blijkt niet om welke bedrijven het zou gaan en waarom het Ministerie niet in staat zou zijn om oneerlijke arbeidscontracten te beëindigen. Dat betekent dat oneerlijke concurrentie door het Ministerie van SZW in stand wordt gehouden. Uit de nota blijkt ook niet of er sprake is van economische delicten bij de overtredingen waar de nota het overheeft.

Wel staat dat het zou gaan om de Rijksinkoopsamenwerking, gegevens waarvan zijn vergeleken met de Wet arbeid vreemdelingen. De Rijksinkoopsamenwerking wordt in de regel ingezet voor schoonmaak. In totaal 14 bedrijven hebben deze wet kennelijk overtreden, terwijl zij dus leverden aan het Ministerie van SZW en hun contracten zijn als gevolg daarvan kennelijk niet gediscontinueerd .

Het Ministerie van SZW heeft naar aanleiding hiervan besloten om “te bezien of meer sociale voorwaarden in de aanbestedingsregelgeving kunnen worden opgenomen op EU-niveau in samenspraak met EZ”.

SZW beëindigt contract niet omdat dat niet zou kunnen, maar vindt dat Aanbestedingsrichtlijn moet veranderen. Dat vindt Aanbestedingsnieuws hoogst opmerkelijk. Contractrechtelijk kan elk contract worden ontbonden, nee sterker nog het is NIETIG, dus nooit geldig geweest, als de wet ermee wordt overtreden ten gevolge van 6:162 BW onrechtmatige daad.

Het is naar zijn algemeenheid best wel ongelooflijk nieuws omdat de hele Rijksinkoopsamenwerking nu juist was opgericht tegen sociale misstanden bij de inhuur van schoonmaak voor het Rijk. De rijksinkoopsamenwerking was daarmee een soort quasi inhouse schoonmaakdienst en later uitgebreid aar nog veel meer diensten, waarmee het Rijk dus zelf de schoonmakers zou employeren. Kennelijk is dat zo quasi inhouse dat het alsnog is uitbesteed maar dan zonder dat het openbaar en transparant is geweest.

De rijksinkoopsamenwerking koopt in voor de ministeries van AZ, BZ, BZK en VRO, Fin, VWS en SZW en is ook nogal ambitieus over professioneel opdrachtgeverschap, getuige zijn eigen website:

Als RIS willen we professioneel en kwalitatief werk leveren. We willen een sparringspartner zijn voor onze opdrachtgevers. We willen innovatief zijn en inkoop leuker maken door 3A4-aanbestedingen en onze Pressure Cooker aanpak. We willen MVOI stevig stimuleren. We willen ook vooral een goede werkgever zijn voor onze werknemers. Hier richten we ons ook op in onze vacatures.

Net vandaag werd ook bekend dat de Arbeidsinspectie meer bevoegdheden krijgt om werk stil te leggen wanneer sprake is van ernstige misstanden.

Ernstige misstanden zijn bijvoorbeeld wanneer een werknemer te maken heeft met combinatie van slechte omstandigheden zoals heel weinig loon krijgen, moeten slapen op de werkplek, heel lang moeten werken, illegaal verblijven of werken, ingenomen bankpassen en reisdocumenten, onduidelijkheid over wie de leidinggevende is, ontbrekende of gebrekkige administratie en fysiek of psychisch geweld.

De Minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid NSC zegt erover:

‘’In een beschaafd land als Nederland moeten we arbeidsmigranten fatsoenlijker behandelen. Met het stilleggen van werkzaamheden bij bedrijven heeft de Nederlandse Arbeidsinspectie een extra maatregel waarmee we het verdienmodel van malafide uitzendbureaus en werkgevers die arbeidsmigranten uitbuiten snoeihard aanpakken.’’

Bron: Ministerie van SZW, 11 februari,