Samenwerking RWS, TNO en TU/e leidt tot betere besturingseisen in aanbestedingen
Rijkswaterstaat (RWS) gaat standaard Synthesis-Based Engineering (SBE) toepassen bij renovaties van beweegbare bruggen en sluizen, om besturingseisen in kaart te brengen voordat ze worden opgenomen in aanbestedingsdossiers.
Dit moet leiden tot efficiëntere samenwerking met marktpartijen die voor RWS de besturingssoftware implementeren.
Aan dit besluit zijn meerdere jaren van samenwerking rondom SBE met TNO-ESI en de Control Systems Technology sectie van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) vooraf gegaan. RWS heeft dit besluit genomen na succesvolle pilots en een marktconsultatie.
Een brug of sluis wordt aangestuurd door besturingssoftware, die zorgt dat het object correct en veilig werkt. De software voorkomt bijvoorbeeld dat een brug opent wanneer er auto’s overheen rijden, en is daarmee essentieel om onveilige situaties, schade en letsel te voorkomen.
Hoewel RWS het ontwikkelen van besturingssoftware aan marktpartijen overlaat, is het bij de aanbesteding wel verantwoordelijk voor het aanleveren van de besturingseisen waar de besturingssoftware aan moet voldoen. Die eisen moeten eenduidig, juist, compleet en consistent zijn, ook voor faalsituaties, zoals wanneer onverhoopt een sensor of motor kapot gaat.
“SBE is een methode waarbij modellen van systemen worden gebruikt om de besturingslogica van systemen te genereren uit besturingseisen.
Dennis Hendriks, Onderzoeker bij TNO-ESI
Synthesis-Based Engineering (SBE) is een geavanceerde methode waarbij modellen worden gebruikt om besturingssoftware te ontwikkelen. Het stelt partijen als RWS in staat om efficiënt tot goede kwaliteit besturingssoftware te komen. Ze worden daarbij geholpen door computerondersteuning.
Dennis Hendriks, onderzoeker bij TNO-ESI licht toe wat SBE is: “SBE is een methode waarbij modellen van systemen worden gebruikt om de besturingslogica van systemen te genereren uit besturingseisen. Het synthese-algoritme rekent op een slimme manier alle mogelijke situaties door, soms vele miljarden, en garandeert dat de gegenereerde besturingslogica in al die situaties aan de besturingseisen voldoet. Vervolgens kan door middel van simulatie het systeemgedrag worden gevalideerd, en met codegeneratie automatisch de implementatie worden gemaakt.”
Deze methode scheelt RWS veel tijd, aldus Harry Lammeretz, programmamanager bij RWS: “Het traject van concept tot realisatie duurt meerdere jaren. We kunnen nu al in een vroeg stadium alle stakeholders meenemen in het ontwerp. We kunnen bijvoorbeeld aan assetmanagers en bedienaars laten zien hoe het object uiteindelijk zal werken, via simulaties en visualisaties. Dat scheelt in latere fasen veel tijd. Ook kunnen we sneller aanpassingen maken. Het verkort de ontwerpcyclus enorm. Verder verwachten we na de aanbesteding minder afstemming met marktpartijen die de implementatie voor ons realiseren, wat leidt tot efficiëntere uitvoering en minder kosten.”
Bron: TNO, 25 maart 2025
https://www.tno.nl/nl/newsroom/2025/03/samenwerking-betere-besturingseisen/