Regen aan C2000 incidenten toont falen met aanbesteden – Aanbestedingsnieuws

Regen aan C2000 incidenten toont falen met aanbesteden

Laatst geupdate op juni 17, 2020 door redactie

Het ene na het andere incident stapelt zich op met de nieuwe c2000 portofoons van de politie. Het nieuwe c2000 systeem is 28 januari in de lucht gegaan. Nu wordt de politie geplaagd met haperende portofoons, slechte verbinding en storingen, met alle gevolgen van dien. In Wageningen was een dodelijk slachtoffer te betreuren waarbij de politie niet tijdig kon worden bereikt via 112. De politie heeft de oorzaak daarvan in onderzoek. In Tilburg werd Koen Simmers, hoofdbestuurder van de Nederlandse Politiebond, zelf bijna slachtoffer van haperende portofoons, meermaals drukken op de noodknop leidde niet tot contact met de meldkamer.

“C2000 stuurde het signaal niet door.”, zo luidde de klacht. De politie in Amsterdam schakelde donderdag tijdelijk over op een privaat netwerk, berichtte de NOS “omdat tijdens een grote actie met bijzondere diensten problemen ontstonden”. Ook zondagnacht zouden bij die eenheid problemen hebben gespeeld. Het Parool bericht dat ook zonnepanelen storing zouden geven, wat bevestigd is door het Ministerie van Justitie. Volgens de NRC gaat het dagelijks om tientallen incidenten. ND bericht aanvullend dat het intensieve gebruik van de portofoons bij de politie tot meer problemen leidt, dan bij andere hulpverleningsdiensten. Ook de snelheid waarmee de politie rijdt, zou het c2000 systeem te parten spelen.

In de weken voorafgaand aan een brief van de Minister over c2000, die uiteindelijk 14 februari is verschenen, werd al bekend, dat er veel storingen zijn met c2000. De Minister werd eerder om een reactie gevraagd maar verwees daarbij naar die brief. Volgens de Minister is er niet zo veel aan de hand. Aanloopproblemen zijn er altijd. Minister Grapperhaus briefte die 14e februari dat alles sinds het inschakelen c2000 eigenlijk helemaal goed gaat; incidenten daargelaten. Dus toen hij voor de Tweede Kamer op het matje geroepen werd kondigde hij terstond aan met spoed een brief te schrijven over de stand van zaken met haperende portofoons. Namelijk dezelfde brief als die brief die toch al kwam in verband met het convocatieoverleg.

Zowel de Centrale Ondernemingsraad als de politiebonden maken zich grote zorgen over de bereikbaarheid. Gerrit van de Kamp van de ACP zegt dat dag en nacht hard wordt gewerkt om de moeilijkheden op te lossen.De politiebond maakt zich zorgen over de storingen en wijst erop dat er tal van storingen zich voordoen. Naast uitvallende apparatuur is er sprake van wegvallende verbindingen en onverstaanbare gesprekken.  De bonden hebben opgeroepen elke storing te melden bij de meldkamer en in de lijn.

Recept voor storingen

C2000 diende ooit ter vervanging van de communicatie via de publieke FM-radio over een lage frequentie. In tegenstelling tot de FM-communicatie moest dat encrypted verlopen, zodat meeluisteren voor het gewone publiek niet mogelijk was. Inmiddels wil de politie ook video’s realtime kunnen versturen. Het Tetra-systeem (Terrestrial Trunked Radio) dat aan c2000 ten grondslag ligt, kan aan die video-eisen sowieso niet voldoen. Net als FM is TETRA een radio, met eigen masten. Die masten zijn nodig om niet alleen communicatie met de centrale maar ook communicatie binnen het netwerk mogelijk te maken. Die masten zijn dus onmisbaar. Maar je gaat niet voor iedere leverancier van portofoons een aparte mast neerzetten.

Aanbestedingsnieuws kan de technische poblemen met de c2000 portofoons dan ook niet los zien van de aanbesteding.  De TETRA portofoons worden vooral ontwikkeld door Motorola en Hytera. In Nederland worden die twee merken geleverd bijvoorbeeld door de importeur Smelt.  Abiom levert portofoons maar alleen van Sepura, waar Hytera mee werkt. Er zijn dus meer fabrikanten en de tussenpersoon die niet de portofoons van de benodigde fabrikant kan leveren, is het haasje. De eisen in de aanbesteding, voortvloeiende uit de behoeften van het personeel, zijn steeds zo, dat alleen Motorola eraan kan voldoen. Maar Abiom levert die dus niet en voert dan rechtszaken; waarbij de rechter Abiom in het gelijk stelt, omdat de opdracht naar een leverancier is toegeschreven. En zo wint Abiom alsnog. Maar die levert dus de portofoons van Sepura, die niet voldoen aan de eisen van de werkvloer.

©Politie 2020

Dat TETRA-netwerk staat of valt met de zendmasten die je al hebt. Er zijn in het land zo’n 525 masten voor C2000 gebouwd, door KPN/Tetraned (TetraNed is een samenwerking met KPN en Getronics) en die zijn ook uitgegaan van Motorola als portofoonleverancier. Tetra is op zichzelf open stemtechnologie maar om dat om te zetten naar de portofoon heeft het een digitale radiocommunicatiestandaard nodig, een internet protocol. Dat werd geleverd door Motorola  en is genaamd Dimetra. Dat is ook de reden waarom het niet afluisterbaar is, en ook waarom je er niet afbeeldingen over kan versturen. Het was een privaat internetprotocol voor al dat geheime c2000 verkeer.

Leverancierswissel

Toen won in 2018 Hytera echter de aanbesteding voor c2000. Al eerder leverde Sepura diverse portofoons. De veiligheidsregio Groningen werkte in 2013 al met Sepura. Maar hiermee scoorde Hytera echt de grote klapper. Het KPN netwerk is nadien uitgezet. Hytera werkt met die Sepura portofoons die door Abiom geleverd worden. Is dat dan wel een open source internet protocol zodat je niet aan de leverancier vast zit? Nee. Dat werkt met zijn eigen Internet of Things. Dat is dus ook weer niet open technologie. Open source is alleen het HTTP protocol. Dat is internet al.

Daarom kan dat ook afgeluisterd worden.  De keuze komt dus neer op 1 per se niet afgeluisterd willen worden en daarmee aan een dure leverancier vast zitten of 2 een open standaard die iedereen kan horen want dat is lekker goedkoop. Ons Ministerie koos voor het slechtste van 2 werelden: steeds afwisselen tussen niet afluisterbare dure proprietary protocollen, omdat je je eerdere proprietary protocol aan de dure kant vindt, ook als dat afwisselen niet kan werken omdat de netwerken heel verschillend zijn.

Waarom toch? We vonden er weinig over. In 2015 zei het Ministerie daar toen over: (zie ook Jaarverslag+C2000+in+2015) :

Met de gunning komt de levering van het gesloten systeem in handen van drie nieuwe leveranciers. Het systeem zelf blijf eigendom van het ministerie van VenJ. De investeringskosten verdienen zich terug door structureel lagere exploitatielasten.

Heel raar. Geld is het probleem niet.  Op zich, de FM-oplossing waar jarenlang gebruik van is gemaakt, die was goedkoop en werkte prima. Motorola wordt gepasseerd om onduidelijke redenen, danwel alleen aanbestedingsredenen, voor een andere leverancier.

Entropia, waar Amsterdam op is overgestapt heeft een eigen netwerk. Dat verkoopt het aan particuliere bedrijven die op afstand willen communiceren zonder roepen, in de schoonmaak of de beveiliging bijvoorbeeld. Niet alle leveranciers hebben de beschikking over zo’n netwerk. Die oplossing is voor Amsterdam een handige noodoplossing. Maar ook daar staat of valt dat met de dekking van het netwerk.

De problemen met c2000 waren in hoge mate voorzienbaar. Amsterdam had het Entropia netwerk met de 240 Tetra zendmasten achter de hand gehouden, om de meldkamerfunctionaliteit te borgen. Entropia heeft een technisch perfect meldkamerstysteem, genaamd de Combus. Naar motorola portofoons mag je alleen niet specifiek naar vragen met een aanbesteding, dus dat het mis gaat bij de aanbesteding, daar was dan ook geen kristallen bol voor nodig.

Abiom/Hytera hebben geld genoeg om een rechtszaak aan te spannen om de concurrent Motorola te dwarsbomen. Als je het Ministerie aan je kant hebt, lukt dat altijd wel. Dat is dan ook drie keer gebeurd. Bij de meest recente portofoons aanbesteding uit 2019 zijn technische eisen gaandeweg de procedure vervallen omdat anders maar 1 kandidaat het gevraagde kon leveren, wat in strijd is met het non-discriminatie beginsel. Dat non-discriminatiebeginsel blijkt ook bij deze aanbesteding van beslissende invloed geweest.

Zeer recent heeft Hytera een koekje van eigen deeg gekregen. Motorola heeft een Amerikaanse rechtszaak over patenten op portofoons gewonnen van Hytera. De telefoons maken gebruik van Motorola software zonder dat daar toestemming voor verkregen is. Motorola wil dat de verkoop van de Hytera portofoons aan banden wordt gelegd. Dat belooft wat voor de toekomst.

https://www.telecompaper.com/nieuws/motorola-solutions-wint-patentzaak-tegen-hytera–1326790

Motorola Solutions seeks temporary restraining order blocking Hytera DMR sales

De Aanbesteding

De aanbesteding voor portofoons ten bate van 3 aanbestedende diensten, voor de duur van 2 jaar met verlenging tot een jaar, is gerectificeerd en gegund op 1 maart 2019 en had een totale waarde van €1. 015.006 blijkens het gunningsbericht. Op de aanbesteding zijn 2 inschrijvingen ontvangen en de opdracht is volgens het gunningsbericht gegund aan aan Abiom Communication Systems uit Wijchen perceel 1 voor €1 015 006,-. en Smelt Europe uit Zwolle voor perceel 2 en 3 respectievelijk €444 260  en €303 621.

Perceel 1: Tetra C2000 TMO/DMO Portofoons perceel 1
Perceel 2: Tetra C2000 TMO/DMO Portofoons en RSM’s welke gebruik kunnen ma-ken van de MSA Boom-mike die reeds in de regio in gebruik zijn en de mogelijkheid tot onderhoud
Perceel 3: Tetra C2000 TMO/DMO Portofoons en RSM’s zonder helmcommunicatiesets en de mogelijkheid tot onderhoud

De omvang van de aanbesteding is als volgt:
> Perceel 1: circa 1120 stuks
> Perceel 2: circa 600 stuks
> Perceel 3: circa 500 stuks

 

Op TenderNed vonden we onder meer de Nota van Inlichtingen (NvI) waarin de inschrijveBijlage 7 Programma van eisen en wensen 4 okt 2018 (2)rs op de aanbesteding vragen kunnen stellen over de gestelde eisen. Dat document staat bol van de klachten over dat de aanbesteding naar een leverancier wordt toegeschreven. Netwerkfunctionaliteit verandert zo in de aanbestedingsdocumentatie van Knock Out- eis naar wens.

De Nota van Inlichtingen geeft een aardig kijkje in de problemen die ontstaan. Specifiek voor de brandweer is gevraagd om waterdichte portofoons, met de eis EN 60529 klasse IP55. Daardoor kon maar een inschrijver voldoen aan de levering, waarover bij de Nota van Inlichtingen geklaagd is en die klacht is dan gehonoreerd. Ook is er op gewezen door de leverancier dat het aanmaken van groepen (DGNA) betekent dat de software van de portofoon opnieuw wordt ingesteld. Er is nadrukkelijk gevraagd om onder andere group calls, dat is een Knock Out eis.

Steeds worden dus belangrijke inkoopeisen aan de portofoons gesteld, die naderhand in de procedure vervallen, want ze zijn discriminerend. 

 

Nonsens-discriminatiebeginsel

Dat non-discriminatiebeginsel in het aanbestedingsrecht is echt onzin en een garantie voor inkoopfalen. Zie ook: 3A3: Aanbestedingsregels intrinsiek onuitvoerbaar Helaas is het met de EU Aanbestedingsrichtlijnen en al voortvloeiend uit het WTO-verdrag verplicht. Daardoor kan je niet zomaar discrimineren op technische eisen. De inkopende organisatie IVF heeft het non-discriminatiebeginsel bij de huidige aanbesteding dan ook niet losgelaten. Natuurlijk, discriminatie op huidskleur of geslacht is gemeen en niet lief. Maar discrimineren op portofoons, kan soms best noodzakelijk zijn.  Bijvoorbeeld als je internet-protocol discrimineert op merk portofoons. Om de hele goede reden dat dat nu eenmaal het beste werkt.

Als je nooit discrimineert, kom je beslist in de hemel, maar ook nog eens extra vroeg als de politie je niet tijdig kan komen redden van je belagers met steekwapens. Inkopen kan niet zonder te kiezen en als je niet kiest voor het voor jou best beschikbare ben je al niet slim bezig. Je discrimineert daarbij altijd. Een keuze is een discriminatie. Er is al eens een keuze gemaakt voor het TETRA netwerk, halverwege terugkomen op de keuze alleen omdat je niet wil discrimineren kan niet alleen technisch niet. Bovendien is alsnog via een rechtszaak voor de leverancier van het verkeerde kiezen, aanbestedingsfilosofisch gezien net zo discriminerend, dat bestaat net zo goed uit een keuze.

Nota van inlichtingen 25 oktober 2018 def (Portable Document Format, 165 KB) Gepubliceerd:25-10-2018

(mirror: Nota van inlichtingen 25 oktober 2018 def (2))
Bijlage 7 Programma van eisen en wensen 4 okt 2018 (Excel 2007, 75 KB) Gepubliceerd: 04-10-2018
(mirror: Bijlage 7 Programma van eisen en wensen 4 okt 2018 (2)
Overige relevante aanbestedingsdocumentatie.
BD Tetra Portofoons 4 okt 2018 versie 2.0 def
IBARC FTS Portofoon C2000 versie 1 1

Eerdere uitspraken van Abiom over de c2000 portofoons

https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBDHA:2018:1501

https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBZWB:2014:3579/

https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBDHA:2017:13440

Zie ook:

https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5040131/agent-aangevallen-tilburg-noodknop-c2000-meldkamer-portofoon-acp

http://www.uitzendinggemist.net/aflevering/435363/Zembla.html
http://verbinding.tv/downloads/2015-3/editie-3-2015.pdf

https://www.tenderned.nl/tenderned-tap/aankondigingen/148255

2 thoughts on “Regen aan C2000 incidenten toont falen met aanbesteden

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *