Onderzoek functioneren jeugdzorg stuit op aanbesteding volgens Directie Jeugd

De Directie Jeugd laat weten dat onderzoek naar falen in de jeugdzorg instellingen Zikos op zich laat wachten omdat het onderzoek moet worden aanbesteed. Het gaat om onderzoek naar waarom er niet eerder ingegrepen is, bij de Zikos-instellingen voor jongeren van 12-18 met complexe en meervoudige gedragsproblemen en acute psychiatrische crisis. Na een rapport van ervaringsdeskundige Jason Bhugwandass

Het rapport ‘Eenzaam gesloten’ van Jason Bhugwandass bevat getuigenissen van jongeren over hun verblijf op ZIKOS, bedoeld voor jongeren van 12-18 jaar met complexe en meervoudige gedragsproblemen in combinatie met acute psychiatrische crisis. Deze jongeren geven aan geen veiligheid en support te hebben gehad, waar zij het wel nodig hadden. Volgens dit rapport zijn kinderen structureel onveilig in dergelijke jeugdzorg. Zij worden structureel blootgesteld aan verwaarlozing en geweld. Ze hebben geweld ervaren, van het breken van ledenmaten tot verkrachting aan toe. Daarnaast gaat een opname gepaard met een extreem isolement: gemiddeld zitten kinderen bijna 21 uur per dag opgesloten in hun cel.

jongere (Harreveld, 2024)

ZIKOS staat voor ‘Zeer Intensieve Kortdurende Observatie- en Stabilisatieafdeling’. Het is bedoeld voor jongeren tussen de 12 en 18 jaar, die in een crisis verkeren die is ontstaan door een psychiatrische stoornis
Bron: Eenzaam Gesloten, 2024

De Minister zegt hierover:

Eén van de aanbevelingen in het rapport ‘Eenzaam gesloten’ was een onderzoek naar hoe het komt dat niet eerder ingegrepen is. De Directie Jeugd bereidt dit naar eigen zeggen, nu voor en willen hier zo snel mogelijk mee starten. Tegelijkertijd vinden wij het belangrijk zorgvuldig onderzoek te laten doen. Een dergelijk onderzoek is omvangijker dan aanvankelijk voorzien en moet worden aanbesteed. Daarom verwachten wij de resultaten van dit onderzoek pas in het najaar van volgend jaar, in tegenstelling tot de eerdere inschatting die met u is gecommuniceerd.

Ondertussen verkennen wij met jongeren die zich niet veilig hebben gevoeld op ZIKOS mogelijkheden support en ondersteuning te bieden, bijvoorbeeld in de vorm van praktische begeleiding bij vragen waar jongeren in het dagelijks leven tegen aan lopen en lotgenotencontact en activiteiten. Dit moet resulteren in activiteiten die helpend zijn voor jongeren. Dit werken wij verder uit in samenwerking met jongeren, het OZJ, stichting Het Vergeten Kind en de VNG.¹

Wij willen nogmaals benadrukken dat dit proces van erkenning tijd vraagt om tot een zorgvuldige afweging te komen van de volgende stappen. Hierbij betrekken we het leed van de jongeren, wat dat van ons vraagt en welke conclusie de overheid daaraan verbindt. De moties-Dobbe (SP) en Westerveld (GL-PvdA) nemen wij daarin tevens mee.^{2 3} Over de verdere uitwerking van dit traject informeren wij uw Kamer in de volgende voortgangsbrief Jeugd.

1 Kamerstukken II 2023/24, 31839, nr. 1006.

2 Kamerstukken II 2023/24, 31839, nr. 1004.