Kunstgras Utrecht moet regenwater opvangen
Laatst geupdate op mei 23, 2025 door redactie
Op 3 Utrechtse sportparken liggen sinds kort kunstgrasvelden die volgens de gemeente Utrecht duurzaam zouden zijn omdat ze regenwater opvangen, opslaan en gebruiken om het veld koel te houden tijdens droge periodes. In totaal kan het systeem tot één miljoen liter water vasthouden.
Tegelijkertijd kiest de gemeente bij sportparken Nieuw Welgelegen en De Vryheit voor LimeGreen® ONE-DNA™-kunstgras, dat uit slechts één type kunststof bestaat. Hierdoor is het volledig en zonder kwaliteitsverlies te recyclen, in tegenstelling tot traditioneel kunstgras dat vaak uit meerdere materialen bestaat.
Leverancier van het Duitse kunstgras is het Duitse Heiler Sportplatzbau. In het Cuperus rapport uit 2019 dat de duurzaamheid van kunstgras onderzoekt (naar aanleiding van de kankerverwekkendheid van rubbergranulaat dat als infill wordt gebruikt) wordt Heiler ook genoemd. Volgens dit rapport bestaat de recycling van Heiler vooral uit het uitkloppen van de infill en is er geen aanwijzing dat plastic hoogwaardig wordt hergebruikt. Dat wordt wel bevestigd in de opzettelijk rondbreiende taal van de website van Heiler: Het staat klaar om opnieuw gebruikt te worden. Maar het wordt niet opnieuw gebruikt?
Het staat klaar om opnieuw gebruikt te worden in hoogwaardige PE-toepassingen, variërend van gloednieuw kunstgras tot andere producten van een vergelijkbaar hoge waarde.
https://pixabay.com/nl/kunstgras-voetbal-sport-rush-2658661/
Het wateropslagsysteem bestaat kennelijk uit een laag van stenen, folie en sponsachtig schuim. Als het hard regent, vangt deze buffer het water op. In drogere tijden komt het water weer vrij, waardoor het veld minder opwarmt en de directe omgeving koel blijft. Ook kan het opgeslagen water indien nodig worden afgevoerd naar sloten of bewaard worden voor later gebruik.
De grond die is afgegraven voor het wateropslagsysteem, is hergebruikt op locatie. Dat bespaart transport, verlaagt de CO₂-uitstoot en drukt de kosten. Daarnaast is het schuim tussen het kunstgras en de waterbuffer gemaakt van gerecycled materiaal, zoals oude matrassen.
Bron: Utrecht, 7 mei 2025
Edit: 22/5
De redactie van Aanbestedingsnieuws heeft vragen gesteld over de milieueffecten van kunstgras dat water doorlaat naar de bodem. Volgens Utrecht lijkt de kans klein dat carcinogene stoffen kunnen lekken naar het grondwater vanwege zwevende deeltjes in de sloten rond Utrecht.
- Heeft het gebruik van rubbergranulaat bij dit gebruikte kunstgras mogelijk gevolgen voor de drinkwaterkwaliteit rond Utrecht? Uit het onderzoek van STOWA blijkt dat “milieueffecten pas op de langere termijn op gaan treden. De aanwezige technische onderlaag kan fungeren als een buffer waarin stoffen worden afgevangen totdat deze na vele jaren verzadigd raakt. Pas als hier sprake van is nemen concentraties in drainagewater toe en kan ook de waterbodem (van sloten en weteringen rondom de sportvelden – CW) worden belast.”
Drinkwater wordt in Utrecht echter niet gewonnen uit oppervlaktewater, maar uit grondwater.
- Kunnen op deze manier carcinogene stoffen in het grondwater terecht komen? Dit is in theorie mogelijk, de kans lijkt echter klein, omdat de deeltjes uit rubbergranulaat zich in de sloten binden aan zwevend materiaal dat lokaal bezinkt.
- Wordt de grondwaterkwaliteit hierop gemonitord door het Hoogheemraadschap? Nee, de provincie Utrecht is bevoegd gezag voor grondwaterkwaliteit.
21/5:
Noot der redactie:
Het punt met kunstgras is natuurlijk niet alleen dat het een waterballet wordt. Het vangt dat regenwater niet op om het te laten afvloeien naar het grondwater. Dat wil je ook al niet. Du moment dat je er rubbergranulaat of andere met zink, benzeen, lood en paks verontreinigde plastics neerlegt en het water wel laat draineren naar het grondwater, dan heeft dat effect op de waterkwaliteit. En dat zou je dus als een verantwoordelijke overheid ook al niet moeten willen. Wellicht zou het waterschap, in het geval van Utrecht het Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden, er dan ook iets over moeten kunnen zeggen.
Maar de enige andere optie voor duurzaam en regenwaterproof speelgras is: echt gras, dat kost ook iets wat tegenwoordig bijna onbetaalbaar is: geduld.
Edit: 22/5
Nou in elk geval is volgens gemeente Utrecht niet het Hoogheemraadschap maar de provincie verantwoordelijk voor de waterkwaliteit. Hoe dat dan zit met de zwevende deeltjes in de sloten rond Utrecht waar verontreiniging zich aan hecht, snappen we ook niet helemaal. Een soort zwart gat?
Kamerbrief verduurzaming kunstgras verschenen
Algemeen overleg Circulaire Economie: struviet, kunstgras maar geen bos