Inschrijven aan de hand van Duitse regelgeving kan niet

De brandweer van de Veiligheidsregio Noord-Brabant had een aanbesteding uitgeschreven voor de vervanging van redgereedschap. Brandweer Haaglanden had dat in 2018 al aangeschaft. Het gaat dan bijvoorbeeld om een hydraulische schaar of juist een spreider om bij ongevallen met beknellingen auto’s mee door te knippen, en een ram om deuren mee open te beuken. Daarover is recent een aanbestedingszaak gepubliceerd van de voorzieningenrechter in Den Bosch.

Eerst even een blik op de markt. Welke leveranciers zijn er zoal? Bij Het Hobrand zijn de Nederlandse marktleider Holmatro stukken binnen een week uit voorraad leverbaar. De brandweer in Asten is uniek, die werkt met ResQTec, een familiebedrijf in Lisse, dat toch al 40 jaar in de branche werkzaam is en wiens luchtkussens veel gebruikt worden om vliegtuigen mee op te tillen. We vergeleken de cutters van de bedrijven even met elkaar en waren diep onder de indruk. De een heeft ook modellen die klein zijn en prima te gebruiken om bijvoorbeeld pedalen mee open te knippen. De ander had grote tangen waarmee je de hele carosserie aan gort knipt en ook nog eens geruisloos.

Duitsers hebben ook redgereedschap, Weber Rescue Systems. Daar wil je ook niet met je vingers tussen komen. Daar viel ons persoonlijk wel een dingetje aan op. Op het plaatje van de fabrikant lijkt ie zo klein, maar dat ding weegt 22,4 kilootjes! Dat zijn 4 zakken aardappelen en nog een klein zakje bioaardappelen. Aanbestedingsnieuws is daarmee niet heel verrast, dat er zo weinig vrouwen bij de brandweer werken. Ga dat maar even de brandweerauto uit tillen en bovenhands een carosserie mee opensnijden.

Maximaal 23 kilo is wat je van de Arbowetgeving mag vragen, maar bij extra zware omstandigheden (draaien, ondersteboven, trilling) is de belasting lager. De kleinste cutter van resqtec is slechts 6 kilo. Mevrouw Aanbestedingsnieuws vindt zichzelf best sterk voor een ongetrainde dame, maar kan een zak met 6 kilo was ook al geen 5 minuten de trap op tillen.  Al is het niet onmogelijk, het Duitse damesteam is toch beter in het communiceren met elkaar en meer te multitasken, getuige de clip.

Nu knipt men ook andere zaken mee met een kleinere cutter. Het een is geen alternatief voor het ander.  Maar de aluminium behuizing is zeker minder zwaar dan die waar staal in zit. De meeste zitten rond de 15, maar het zwaardere materiaal is steeds boven de 20 kilo. De zwaarste is van Holmatro, die heeft ze ook nog van 25 kilo. Dat is het equivalent van een jongetje van 6. Als je zo’n ding op de teen van je collega laat vallen, heb je wel ruzie. Je moet t ook zien dat dat op olie werkt, die er op hoge snelheid uitspuit bij een defect, terwijl je bekneld slachtoffer midden in een brandend vehikel ligt.

Gelukkig ging het niet in op het hete hangijzer. Je kan niet zo maar vragen om zo licht mogelijk materiaal in zijn klasse. Dan schrijf je naar een leverancier toe. Het gewicht zit hem vooral in de accu, maar het is maar één onderdeel van de zwaarte van het werken met het hydraulische gereedschap. De druk is ook zwaar.  Die wordt uitgedrukt in bar. 700 bar is vergelijkbaar met een geweerterugslag. De grotere Cutters zitten op de 720 bar.

• Lagedruk hydrauliek (tot 80 bar)
• Middeldruk hydrauliek (tot 350 bar)
• Hogedruk hydrauliek (vanaf 350 bar)

De eisende inschrijver had ingeschreven naar Duits recht (3 x raden wie) en stelt dat de gedane bieding niet aan kwaliteitseisen voldoet. De naar verwezen kwaliteitseisen zijn echter Duits en ook nog eens eisen die voortvloeien uit de verzekering en niet uit de wet; dat is, zo oordeelde de voorzieningenrechter, op zich niet geldig hier.

Ook had de eisende Duitse partij gesteld dat de winnende leverancier niet kon volstaan met een onderhoudstermijn van 36 maanden. Dat was in strijd met het Arbeidsomstandighedenbesluit artikel 7.4a dat vereist dat men met goed onderhouden gereedschap aan het werk gaat. Dat was echter ook de eis in het bestek en de winnende leverancier voldoet daaraan. Als de Duitse leverancier daarover had willen klagen, had het dat eerder moeten doen. Grossmann dus.

Daargelaten dat de handleiding van het door [tussengekomen partij] aangeboden redgereedschap geen onderdeel uitmaakt van haar aanbieding en de regelgeving waarnaar [eiseres] verwijst geen wetgeving betreft maar – kennelijk – door Duitse verzekeraars gehanteerde verzekeringsvoorwaarden komt het er niet op aan of en in hoeverre de aanbieding van [tussengekomen partij] in overeenstemming is met de vigerende Duitse wetgeving op het gebied van redgereedschap, maar of deze in overeenstemming is met de Nederlandse wet- en regelgeving. Naar de voorzieningenrechter begrijpt komt de centrale stelling van [eiseres] in dit kort geding er op neer dat dit niet het geval is. [eiseres] stelt namelijk dat zowel de inschrijving van [tussengekomen partij] alsook de eisen in het beschrijvend document ten aanzien van de onderhoudsinterval, in strijd zijn met de eisen zoals deze uit het Arbeidsomstandighedenbesluit voortvloeien.

Toch gaat de rechter nog ten overvloede ook op de inhoud van de zaak in. Het gereedschap moet gekeurd worden, met als ondergrens eenmaal per jaar. De Veiligheidsregio verwacht dat dat tussen de 3-8 jaar nodig is. Dus vindt de rechter dat allebei de biedingen voldoen aan de onderhoudsinterval van de Arbeidsomstandighedenwet.

 In artikel 7.4a van het Arbeidsomstandighedenbesluit is daaromtrent bepaald dat het gereedschap wordt gekeurd (waarbij keuring in artikel 7.2.a gedefinieerd is als “een onderzoek of een beproeving”) “zo dikwijls dit ter waarborging van de goede staat noodzakelijk is” en voorts “waarbij het zo nodig wordt beproefd”. In de toelichting van dat artikel is ten aanzien van de frequentie van de keuring van het arbeidsmiddel (dat wil zeggen een onderzoek of een beproeving) vermeld dat daarbij als ondergrens eenmaal per jaar kan worden aangehouden. Aan dat artikel wordt vervolgens in bijlage 16 van het beschrijvend document gerefereerd waarbij het gaat om de inspectie die jaarlijks dient plaats te vinden. Ten aanzien van het onderhoud en de beproeving is in bijlage 16 van het beschrijvend document bepaald dat een beproeving valt onder het ‘periodiek onderhoud’, waarvan “[gedaagde] verwacht dat dit onderhoud in de regel eens per 3-8 jaar noodzakelijk is”. Gelet op de aangehaalde citaten levert de aanbieding van [tussengekomen partij] noch de door [gedaagde] gehanteerde onderhoudsinterval strijd op met de vigerende Nederlandse arbeidsomstandighedenwetgeving.

De vermoedelijk Duitse leverancier wordt veroordeeld in de kosten en dat is een schijntje, terwijl het toch weer uitstel van levering van een maand is, voor de brandweer. Toch weer een tik voor de Nederlandse concurrent. Het vonnis werd pas gepubliceerd op 5 maart maar was 22 januari al gereed. Hopelijk waren de redgereedschappen niet heel urgent aan vervanging toe.

Zie ook:

https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBOBR:2020:1170

(Co starring de brandweer van Rozenburg met zeer spannend half Duits en half Engels commentaar->  )