Graniet met een vlekje
De rechtbank van Amsterdam heeft een uitspraak gedaan over de levering van het verkeerd soort graniet. Bij een aanbesteding zijn in het meegeleverde bestek esthetische eisen gesteld. Het graniet moet worden gebruikt in de Amsterdamse kademuren. “Het graniet heeft kleine kristallen en moet een gelijkmatige fijne en dichte structuur hebben.”
Esthetiek
Esthetisch geobjectiveerd, dus.En op straffe van uitsluiting. In het bestek is namelijk ook bepaald:
Indien de inschrijvingsmonsters niet aan de technische en esthetische specificaties in het Programma van Eisen voldoen heeft dit uitsluiting voor verdere deelname aan deze aanbestedingsprocedure tot gevolg.
Dat kun je met graniet nog wel doen. Dat zal ook wel moeten, in een monumentale stad. Wel vervelend als dit ook met uitzendkrachten zo eraan toe gaat, moet rood haar hebben, een gaaf gebit, geen rimpels… 
Op de in het vonnis meegeleverde foto is duidelijk te zien dat het geleverde graniet een vlekje heeft. Of eigenlijk wel meer. Of de andere leveranciers niet ook een vlekje hadden, dat weten we niet, daarvoor moeten we over een paar maanden maar eens rondfietsen. Interessant is dat de uitspraak memoreert dat het motiveringsbeginsel er alleen is voor de afvalligen, en niet ook nog voor de winnaars.
Uit het Proces Verbaal Toetsing Inschrijvingsmonsters blijkt dat twee inschrijvers voldeden aan de eisen en de twee andere niet. Ten aanzien van de afvallers is omschreven waarom hun inschrijvingen niet voldeden. De Gemeente heeft hiermee voldoende duidelijk gemaakt waarom de inschrijving van [eiseres] niet voldeed. Het voert te ver om daarnaast nog te eisen dat zou worden gemotiveerd waarom de inschrijvingen van de twee andere inschrijvers wel voldeden.
Gunningspublicatie
De echte duivel zit in de details. Aanbestedingsnieuws wil graag alle voorlopige gunningsbeslissingen publiceren. Maar die vinden we niet zomaar. Vaak worden de voorlopige gunningsbeslissingen pas achteraf eens gepubliceerd. Dat ziet natuurlijk op de Alcateltermijn. Slapende honden moet je niet wakker maken want anders tekenen ze nog beroep aan tegen een gunning waarvoor je ze onderhands sowieso niet had uitgenodigd.
Hoe sus je die honden nou in slaap? Nou daar werpt paragraaf 2.12 wel een licht op.
2.12.
In een e-mail van 9 augustus 2019 heeft de Gemeente aan alle inschrijvers voor zover van belang het volgende geschreven: “(…) De administratieve afwikkeling van de aanbesteding voor het contract AI 2017-340 Levering Natuursteen voor de openbare ruimte Houthaven vergt meer tijd dan vooraf voorzien. Dit heeft tot gevolg dat de voorlopige gunningsbeslissing niet op maandag 12 augustus wordt gepubliceerd. (…)”
2.13. In een e-mail van 12 augustus 2019 heeft [eiseres] aan de Gemeente voor zover van belang het volgende geschreven:
“(…) Kunt u aangeven wanneer u wel de voorlopige gunning kan publiceren? Als de opdracht later gegund wordt, worden de eerste leveringen ook naar achter geschoven? In de productie moeten wij hier rekening mee houden. (…)”
Smetvrij graniet
Nog wat vervelender is als de rechter zoiets in het vonnis zet. Zodat alle leveranciers van graniet het ook weten. De niet-uitgenodigden hoefde de gemeente überhaupt niet ook al hadden ze vlekkeloos rein graniet gehad. Wij bij Aanbestedingsnieuws hebben natuurlijk geen idee wie dat zijn. Vlekkeloos graniet, heb je dat wel?
Wat is dat nu met graniet. Een ding weten we zeker. Aan de perenbomen in de Betuwe groeit het niet. Graniet is een felsisch stollingsgesteente, bestaande uit minimaal kwarts, plagioklaas en mica’s (glimmers) zoals moscoviet. Vroeger had je graniet al in België maar dat zit al praktisch in alle kademuren, dat is al een eeuw op. In de Bretagne, in Noorwegen en Duitsland is het er nog wel, maar aan de prijzige kant. Al die landen zijn zuiniger op hun graniet, want voor je het weet is het op zoals in België.
Er zijn gelukkig ook landen die om de schaarste van graniet heel weinig geven. Over vlekjes gesproken. Het zijn de zelfde landen die vaak om kinderrechten niet zo veel geven, zodat we onze kademuren toch altijd van goedkoop laagste prijs graniet kunnen maken. In 2003 verschenen de eerste berichten dat op steengroeves in India jonge kinderen aan het werk worden gezet met pneumatische boren en hamers om het graniet te delven, op blote voeten. Eind 2017 was dat nog steeds zo. En ja, dat graniet komt naar Nederland.
In Utrecht kwam het graniet overal vandaan voor een graniet mozaïek. Dat werpt een aardig kijkje op waar de huidige granietleveranciers zoal vandaan komen. India bijvoorbeeld. Hartstikke leuk, zo dat Indiase kindertjes ook eens kans maken op een grote overheidsopdracht.
Dank zij de Trouw, weten we nog meer zeker van graniet. “Aan graniet, zie je de herkomst niet”. Dat dagblad ontdekte drie leveranciers die volgens haar niet kijken naar de herkomst van graniet. Onze Nederlandse leveranciers zijn blijkens hetzelfde interview op zich wel van goede wil, maar weten niet waar de misstanden zich afspelen.
Er zijn wel 6 keurmerken in graniet. De leveranciers pleiten voor een FSC-keurmerk zoals bij hout. Dat FSC keurmerk is dus het keurmerk dat Staatsbosbeheer aan zichzelf verstrekt en waarmee het duurzaam al onze eigen bossen die we niet hebben aan het kaalkappen is.
Is graniet wel duurzaam?
Gelukkig is graniet heel erg duurzaam. Duurzaam in de zin van lang-houdbaar. De granietblokken van de vorige eeuw kunnen nog best wel een eeuwtje of drie mee. Als het baksteen erom heen geërodeerd en verpulverd is, doet zo’n granietblok het nog best aardig. De redactie van Aanbestedingsnieuws snapt dan ook niet waarom de gemeente niet wat zuiniger is op de Amsterdamse kademuren en der een beetje bij blijft voor het geval een aannemer een granietblok in een gracht laat vallen. Wie wat bewaart die heeft wat.
En als je dan echt wat wil doen aan de vlekjes van graniet, waarom stuur je in de uitvraag voor graniet dan niet de Internationale Sociale Voorwaarden van de PIANOo mee? Bij de onmogelijke taak leveranciers gelijk te behandelen, kun je ze best gelijkelijk vragen te houden aan – IAO-Verdrag 182 over de ernstigste vormen van kinderarbeid; dat is heus niet te veel gevraagd: https://www.pianoo.nl/nl/document/15148/sociale-arbeidsrechtelijke-aspecten-in-aanbestedingsrichtlijnen
1 thought on “Graniet met een vlekje”