Directe Nederlandse USAID ontvangsten: zoute aardappel
Aanbestedingsnieuws is ook zelf gaan onderzoeken naar de spend van USAID. Wat er zoal wordt gespendeerd door USAID naar Nederland is in te zien via de Spending Tool USAID spendeert ca. 68 miljard aan ontwikkelingshulp op jaarbasis (ref. 2023) . Die spending tool filtert ook op ontvangers in Nederland. Daaruit blijkt dat er veel meer projecten lopen voor de media, maar ook dat veel medische ontwikkelingsorganisaties geld ontvangen van USAID. Nederlandse ontvangers zijn Stichting ZOA uit Apeldoorn, Stichting Free Press Unlimited in Amsterdam, Future Water in Wageningen, Stichting War Child, Stichting Brac voor Bangladesh en de Koninklijke Nederlandse Centrale Vereniging tot Bestrijding van Tuberculose, welke laatste de grootste Nederlandse ontvanger is van USAID fondsen.
Niet verwonderlijk maar ook wel opmerkelijk, veel en selectief. En onduidelijk wat het baat. Ook krijgen veel ontvangers eenmalig, of alleen korte perioden geld, afhankelijk van wie er president is.
Wat USAID aan de Europese Unie of andere supranationale organisaties doneert, blijkt er echter niet uit de spending tool. De BBC heeft zelf bekend gemaakt via zijn Stichting geld uit USAID te ontvangen, in totaal 8% van het jaarinkomen. Dat dit zo is, is voor de Amerikaanse belastingbetaler anders niet of nauwelijks te achterhalen. Hierdoor kwam aan het licht dat veel mediabedrijven voor een belangrijk deel van USAID afhankelijk zijn. De BBC laat weten:
“Net als veel internationale ontwikkelingsorganisaties ondervindt BBC Media Action de gevolgen van de tijdelijke stop op de financiering door de Amerikaanse overheid. Deze stop bedraagt ongeveer 8% van onze inkomsten in 2023-2024. Wij doen er alles aan om de impact op onze partners en de mensen die wij helpen, tot een minimum te beperken.”
Tussen de Nederlandse ontvangers zitten ook stichtingen, zoals de club Metameta die een grant kreeg voor de ontwikkeling van een zoutresistente aardappel ontving geld uit de USAID. Dat van die zoutresistente aardappel dat klonk wel heel bijzonder en dat Amerika daar zo veel geld in investeert ook. $499,248.00, is die aardappel wel heel erg hot. Op de website van Metameta vonden we maar weinig over het aardappelproject. Meestal worden voor zoutresistentie grasachtige gewassen als sorghum en haver voor bedacht want de aardappel is niet zoutresistent, gras kan tot 2400 mg/l Cl, de aardappel maar 600 mg/l Cl, zie https://www.stowa.nl/deltafacts/zoetwatervoorziening/delta-facts-english-versions/salt-tolerant-crops. Daardoor kun je inderdaad wel bedenkingen krijgen bij het uitgavepatroon.
Een andere opvallende ontvanger was de MEG Medical Export Group, die heeft over meerdere jaren direct USAID fondsen ontvangen voor medische kits, die zijn gestuurd naar de Oekraïene, Libanon en Venezuela. In die kits zitten naast antibiotica volgens opgave van de MEG zelf ook fistel kits en andere medische behandelingen waarvan Aanbestedingsnieuws zich afvraagt wat de mensen die slachtoffer zijn geworden van een bombardement of een ontploffing, daar nu aan hebben. Op de website van de MEG stond dat de WHO dat zo had samengesteld. Bedelaars kunnen niet kiezen, zeggen de Engelsen.
Via de EIB Europese Investeringsbank ontvangt het Nederlands/Belgische DPG media 120 miljoen voor een digitaliseringsproject van 390 miljoen, onder de vlag van “MEDIA DIGITAL ACCELERATION” media digitale versnelling, van 2 jaar, Aanbestedingsnieuws heeft geen directe link met USAID gevonden. Media Digital Acceleration moet gezien worden náást Media Viability Acceleration, dat laatste is een ander USAID project voor “versnelling” van de viability, levensvatbaarheid van de journalistiek, dat is opgezet door USAID mede met Microsoft. medialevensvatbaarheidsversnelling. Daar zit de Stichting Europese Journalistiek uit Maastricht in. Die stichting is naar eigen zeggen al niet neutraal: “voor weerbare inclusieve en progressieve journalistiek” en is zelf ook weer een fonds met subsidieverstrekking en daar zat een beurs in die we inderdaad ooit in 2016 of zo hebben geprobeerd te benaderen, op suggestie van de NVJ. Zonder daar ook maar een rooie stuiver uit te ontvangen.
De Europese Investeringsbank heeft ook grote journalistieke financieringsprojecten en die gaan ook naar de DPG. Is er een directe relatie met USAID, ja die betaalt het EIB, maar nee die laat de EIB vrij waar het geld aan uitgeeft. Dat MDA versnelling gebeuren is voor “de investeringen van de initiatiefnemer in Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie (OOI) en in de digitalisering van mediadiensten en -activiteiten in België en Nederland overde periode 2024-2026.”
Het project financiert het onderzoeksprogramma en de digitalisering van de promotor in België en Nederland. Het ondersteunt investeringen in digitalisering en kunstmatige intelligentie die aansluiten bij de beleidsdoelstellingen van de EU (programma Digitaal Europa, het digitale decennium van Europa: digitale doelstellingen voor 2030) en die het concurrentievermogen van de sector versterken. Tegelijkertijd draagt het bij aan de beleidsdoelstelling van de bank ‘Innovatie, digitaal en menselijk kapitaal’.
https://www.eib.org/en/registers/all/229630335
https://www.eib.org/en/projects/pipelines/all/20240326
USAID verkocht voor eigen land veel van zijn steun als directe steun aan journalisten, het beschermen van de democratie “New Initiatives to Advance Free and Independent Media” zie onder meer:
https://blogs.microsoft.com/on-the-issues/2023/03/27/media-viability-accelerator-internews-usaid/
Zie ook:
Fraud Risk Management:2018-2022 Data Show Federal Government Loses an Estimated $233 Billion to $521 Billion Annually to Fraud, Based on Various Risk Environments GAO-24-105833
https://www.gao.gov/products/gao-24-105833
Memo to Press Corps: Hundreds of Billions of Dollars Are Fraudulently Spent Every Year, February 12, 2025