Consortium Grensmaas gaat stroomkuilen herstellen

Rijkswaterstaat berichtte 1 oktober dat het de opdracht heeft gegeven aan Consortium Grensmaas om de stroomkuilen aan de grensmaas te herstellen. Stroom- of erosiekuilen kunnen ontstaan doordat het water zand of ander materiaal van de bodem van de rivier meeneemt. De enorme kracht van het hoogwater van afgelopen zomer zorgde ervoor dat er op een aantal plekken kuilen van meer dan 10 m diep in de Grensmaas zijn ontstaan. Dit is niet op alle locaties gewenst, bijvoorbeeld omdat de oever daardoor te instabiel kan worden. Op die locaties worden de kuilen weer deels gevuld. Zo blijft de oever stabiel.

Half oktober 2021 start Rijkswaterstaat met de werkzaamheden. Deze worden uitgevoerd door Consortium Grensmaas. De stroomkuilen liggen ter hoogte van Maasband, Urmond en Berg aan de Maas. Het materiaal wordt zoveel mogelijk per schip aangevoerd. Het laatste stuk zal met vrachtwagens worden gedaan, waarbij de kernen zo veel mogelijk worden ontzien. Hierover wordt nog gecommuniceerd door Consortium Grensmaas. Deze werkzaamheden zullen naar verwachting in december 2021 afgerond zijn.

De bodem van de Grensmaas is niet in steen gelegd. Dat hoort niet bij deze natuurlijke grindrivier omdat op een vastgelegde stenen bodem het inheemse waterleven zich niet kan ontwikkelen. Rijkswaterstaat heeft voor de opvulling van de stroomkuilen gekozen voor 3 soorten materiaal: toutvenant, silex en Ardenner grès. Toutvenant is een combinatie van grind en zand. De toutvenant die hier gebruikt gaat worden is stroomopwaarts, aan Vlaamse zijde, afgezet door de rivier tijdens het hoogwater. Silex is een soort vuursteen, een beetje scherper dan grind en afkomstig uit België. Ardenner grès is een licht poreuze steensoort uit de Belgische Ardennen. Daar zijn respectievelijk 30.000 m3 (45.000 ton), 32.000m3 (55.000 ton) en 80.000m3 (150.000 ton) van nodig. Voor het beeld: een vrachtwagen kan maximaal 50 ton per keer vervoeren.

In de Grensmaas bij Urmond wordt het meeste herstelwerk verricht. Hier is sprake van een flessenhals in de Grensmaas. De rivier kon hier niet of maar beperkt worden verruimd. Bij de werkzaamheden in het verleden is al rekening gehouden met het feit dat hier hogere snelheden van het water zouden kunnen optreden. De oevers zijn daarom met steen verstevigd tegen afkalving. De stroomkuilen wordt gevuld met Ardenner Grès.

Bij Maasband, ter hoogte van de trap aan de dorpskant ligt ook een stroomkuil. Ook hier was de mogelijkheid tot verruimen beperkt. Deze kuil wordt gevuld met silex. Dit is afkomstig uit een mergelomgeving. Daardoor kan er wat mergel aan de steen zitten. Deze restjes kalk kunnen zorgen voor een witte zweem op het water. Rijkswaterstaat probeert dit zoveel mogelijk te voorkomen door de silex pas onder water los te laten. De kalk heeft geen negatief effect op de waterkwaliteit.

De constructie van de veerstoep bij Berg aan de Maas moet stabiel blijven. Daarom wordt de stroomkuil die daar in de buurt ligt aangepakt. Dit gebeurt met materiaal, toutvenant, dat stroomopwaarts is afgezet tijdens het hoogwater. De uitvoering hiervan wordt verder uitgewerkt samen met Vlaanderen.

Bron: Rijkswaterstaat, 1 oktober 2021