Circulair uitstellen aanschaf: Walrus vaart door – Aanbestedingsnieuws

Circulair uitstellen aanschaf: Walrus vaart door

©Zaz 2015

De Koninklijke Marine blijft nog even varen met de Walrus, dat berichtte de Defensieorganisatie op 1 april 2022. Nederland wil haar veelgevraagde onderzeebootcapaciteit binnen de NAVO en EU behouden. Er wordt langer gevaren met minder boten en er wordt een offerteaanvraag (is dat een aanbesteding? red An)  opgesteld voor de vervanging. Bondgenoten en partners kunnen zo de komende decennia op Nederland blijven rekenen, zo laat Defensie weten in een aanvullend persbericht. De ontwikkelingen langs de oostflank van het NAVO-verdragsgebied maken extra duidelijk hoe belangrijk het is dat de NAVO-partners blijven investeren in hun (niche-)capaciteiten.

Om de Onderzeedienst inzetbaar te houden tot de nieuwe boten er zijn, moeten de huidige onderzeeboten langer doorvaren. De bedoeling is tot midden jaren ’30 , en alleen als dat op een veilige manier kan.
Doorvaren vraagt onder meer een ander onderhoudsconcept. Daarom moet Defensie op korte termijn 1 van de 4 Walrusklasse-onderzeeboten uit de vaart nemen, en later een 2e. Onderdelen van deze oudste 2 boten worden dan gebruikt om de andere onderzeeboten te onderhouden. Met langer doorvaren is de veiligheid van het onderzeedienstpersoneel niet in het geding, benadrukt Van der Maat. De Militaire Zeewaardigheidsautoriteit houdt dit scherp in de gaten.

Defensie neemt nu maatregelen om het project “vervanging onderzeeboten” te verbeteren. Dat liet staatssecretaris Christophe van der Maat in een brief dd 1 april 2022 aan de Tweede Kamer weten. De brief is hier te downloaden. De afgelopen periode is meer informatie verzameld, waardoor het project in een nieuwe fase komt. Van der Maat heeft nu 3 besluiten genomen voor een van de meest complexe verwervingsprojecten voor Defensie. De eerste actie is het direct opstellen van de offerteaanvraag. Daarnaast blijft de huidige Walrusklasse langer in de vaart, maar met minder boten. Ook wordt de aansturing van het project verbeterd.

Er wordt een scheiding aangebracht tussen de aanschaf van de onderzeeboten en het onderhoud. Dat gebeurt op basis van de uitkomsten van de dialoogronde. De resterende dialoogfase wordt geschrapt. Defensie wil de offerteaanvraag voor het eind van het jaar naar de werven versturen. Daarmee is sneller duidelijk welke van de 3 kandidaat-werven de onderzeeboten gaat bouwen. Pas daarna komen afspraken over het onderhoud tijdens de levensduur aan bod. Daarbij heeft Directie Materiele Instandhouding (DMI) in Den Helder een belangrijke regierol.

Bij het eisenpakket wil Nederland specifieke eisen aan het ontwerp stellen om binnen NAVO-verband haar onderscheidende capaciteit te blijven leveren. Volgens Van der Maat moeten de nieuwe onderzeeboten ook geschikt zijn om langeafstandsraketten te lanceren. Plannen voor mogelijke versterking van de maritieme slagkracht worden opgenomen in de Defensienota.

Het persbericht van Defensie dd. 1 april 2022 meldt over de offerteaanvraag, dat het hier gaat om een dialoogronde:

De dialoogronde verliep nogal informatief:

In dialoogronde 1 zijn de haalbaarheid en het realiteitsgehalte van het eisenpakket, de financiële omvang, de planning en de mijlpalen getoetst. Hieruit bleek dat de mijlpalen zoals gemeld in de B-brief (contracttekening eind 2022, levering eerste nieuwe onderzeeboot vanaf 2028, uitfasering Walrusklasse 2031) zelfs in het meest gunstige scenario niet meer konden worden gerealiseerd. In de brief van 27 oktober 2021 is de Kamer gemeld dat de planning substantiële aanpassing behoeft. Daarbij is gemeld dat de dialoog minder snel is verlopen en minder diepgang had dan van tevoren ingeschat. Dit had te maken met de informatievoorziening door de kandidaat-werven, maar ook met de keuze van Defensie om te beginnen met een brede uitvraag, zonder daarbij aan te geven welke behoeften ‘hard’ zijn.

Over de volgende fase in de aanbesteding, de offerteaanvraag meldt het persbericht als volgt:

Offerteaanvraag

Er wordt een scheiding aangebracht tussen de aanschaf van de onderzeeboten en het onderhoud. Dat gebeurt op basis van de uitkomsten van de dialoogronde. De resterende dialoogfase wordt geschrapt. Defensie wil de offerteaanvraag voor het eind van het jaar naar de werven versturen. Daarmee is sneller duidelijk welke van de 3 kandidaat-werven de onderzeeboten gaat bouwen. Pas daarna komen afspraken over het onderhoud tijdens de levensduur aan bod. Daarbij heeft Directie Materiele Instandhouding (DMI) in Den Helder een belangrijke regierol.

Bij het eisenpakket wil Nederland specifieke eisen aan het ontwerp stellen om binnen NAVO-verband haar onderscheidende capaciteit te blijven leveren. Volgens Van der Maat moeten de nieuwe onderzeeboten ook geschikt zijn om langeafstandsraketten te lanceren. Plannen voor mogelijke versterking van de maritieme slagkracht worden opgenomen in de Defensienota.

Uit de kamerbrief bljikt dat de Minister prioriteit heeft gegeven aan het vastleggen van een beoordelingskader en gunningsmodel. Hoe de redactie van Aanbestedingsnieuws dat hoort, klinkt het als een aanbesteding voor onderzeeërs. Maar het ene oor is het andere natuurlijk niet en het is de toon die de muziek maakt.

Ik ben op basis van de informatie uit de dialoogrondes en de onderzoeken tot drie overkoepelende besluiten gekomen om het proces rondom dit grote project te verbeteren. Deze besluiten betreffen een scherpere inhoudelijke afbakening, langer doorvaren van de Walrusklasse, en effectievere governance. Ik heb opdracht gegeven voor het met de hoogste prioriteit vastleggen van een beoordelingskader en gunningsmodel inclusief primaire en secundaire eisen (met de afwegingen ten aanzien van product, tijd en geld). Dit vormt de eerstvolgende mijlpaal in de verwervingsvoorbereiding, waarover de Kamer na de zomer vertrouwelijk zal worden geïnformeerd.

 

Bron:

Ministerie van Defensie, 1 april 2022

Edit:

Zie ook:

Exclusief interview staatssecretaris en commandant Onderzeedienst over varen met twee boten, Nederlandse industrie en aansturing project (marineschepen.nl)

(Interview met Staatssecretaris van der Maat over de Onderzeedienst)

De beleidsstukken zijn gepubliceerd onder Kamerstukken II 2021/22, 34225, nr. 35 met de navolgende bijlages:

Bijlage
Bijlage bij Planningsproces Vervanging Onderzeebootcapaciteit
Bijlage
Voortgangsrapportage programma vervanging onderzeebootcapaciteit
Bijlage
Planningsproces Vervanging Onderzeebootcapaciteit
Bijlage
Programma vervanging onderzeebootcapaciteit. Externe doorlichting
Bijlage
Reflectie op onderzoeken V-OZBT
Zie eerder:

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *