CDA en Christenunie kritisch op Gun First beleid Ermelo

Een primeur voor Ermelo. Voor het eerst stellen gemeenteraadsfracties vragen over het aanbesteden voorafgaand aan de bestemmingsplanprocedure. De volgtijdelijkheid van de aanbesteding ten opzichte van het bestemmingsplan is ongeregeld hangende de Omgevingswet die maar uitblijft. Gun first and ask questions later, heeft Aanbestedingsnieuws dat genoemd.  Met de GunFirst neemt een bestuur een vooruitschot op de ruimtelijke besluitvorming in de raad, door de inkoop alvast in gang te zetten, nog voor democratische zekerheid is over de doorgang van het plan. Dat legt een hypotheek op de besluitvorming. Christenunie en het CDA in Ermelo stellen kritische vragen over de nieuw te bouwen zwem- en sportaccomodatie.

Die vragen luiden als volgt:

Namens het CDA Ermelo en de ChristenUnie stellen wij u de volgende vragen.

1. Wat is de huidige stand van zaken van de ontwikkeling (werkzaamheden) van de nieuwe accommodatie?
2. Klopt het dat u vooruitlopend op de vaststelling van een bestemmingsplan voor Calluna, maar ook de uitwerkingen van de plannen rond de Oude Telgterweg – al een aanbestedingsprocedure heeft lopen om de werkzaamheden voor realisatie van de nieuwe accommodatie?
3. Welke financiële en juridische risico’s loopt de gemeente Ermelo ten aanzien van de nieuw te realiseren accommodatie als het bestemmingsplan geen doorgang vindt?
4. Welke risico’s loopt de gemeente voor de realisatie van de zwem- en sportaccommodatie in relatie door het loskoppelen van de opwaardering van de Oude Telgterweg?
5. In het coalitieakkoord schrijft u de ambitie te hebben om het project nieuwe zwem- en sportaccommodatie op de Zanderij tegelijkertijd te willen afwegen met de realisatie van de ontsluiting van Kerkdennen over de Oude Telgterweg. Kunt u die ambitie wel waarmaken als nu al wordt begonnen met aanbesteding en bouw van de nieuwe zwem- en sportaccommodatie?

Vraag 2 gaat dus in op de situatie waarbij de aanbestedingsprocedure, dus de inkoop, voor de bouw van de accomodatie al loopt terwijl de uitgangspunten van het nieuwe bestemmingsplan nog niet vastliggen. Het kan dus bijvoorbeeld zijn dat er een strook bomen is die bewoners willen bewaren, terwijl er ondertussen privaatrechtelijk al is overeengekomen om de bomen door de aannemer om te laten kappen, voor een nieuwe parkeergelegenheid.

NDR: 

Aanbesteden en dan als de aannemers al aan de gang zijn eens een keer debatteren over wat de politieke partijen gewild hadden hebben. Dat komt heel veel vaker voor dan we denken. In een coalitie is het ook niet in het belang van de meerderheid in de gemeenteraad om een bestuur  erop aan te spreken. In de kern is het ondemocratisch om eerst in te kopen en dan pas te ruimtelijk te besluiten over de inkoop. De besluitvorming verschuift zo van bestuur en/of de raad, naar elders in de organisatie. Of dat nu dat deel in de organisatie dat verantwoordelijk is voor de inkoop, of dat nu een wethouder zelf is of een ambtenaar. De ruimtelijke besluitvorming via gemeenteraad middels een bestemmingsplan of projectplan zou leidend moeten zijn, maar is zo ondergeschikt gemaakt aan een inkoopbeslissing.

Dat heeft alle gevolgen van dien voor de mogelijkheid van burgers om nog bezwaar te maken tegen in gang gezette inkopen/uitvoeringen. Theoretisch kan het gestopt worden door aan te haken bij het strategisch besluitbegrip van 1:2 Awb; het niet nemen van een besluit is ook een besluit. Door niet (of te laat) te beslissen aan te merken als een besluit, kan de burger die reden heeft bezwaar te maken, dat alsnog doen. Maar hoe weet je dat? Hoe weet je dat er ergens een inkoop van een snelweg voor je achterdeur bekokstoofd wordt? Als het niet in de raadsstukken staat, komt het zelden tot nooit in de krant. De klagende burger weet er dus niet van. Dit geldt dus bijvoorbeeld voor de omwonenden van de Snelweg van Knegsel naar Steensel genaamd “nieuwe verbinding”. Omwonenden moesten hier via de Tenderned stukken vernemen dat het de bedoeling was om een fietspaadje van een meter breed op te plussen tot 2×2 baans snelweg.

Burgers kunnen niet alleen geen bezwaar maken. Ook de terecht klagende burger kan dus niet aan de bel trekken. Nu is er veel geschreven over de bezwaar makende burger in ruimtelijk bestuursrecht. Eeuwig geklaag en niets kan en not in my backyard. Talloze ruimtelijk juristen hebben uitwegen gezocht om projecten om de burger heen te plannen en de koninklijke weg was ook onuitvoerbaar. Destijds Minister van Verkeer en Waterstaat CDA’er Camiel Eurlings noemde in 2011 de A4 Midden Delfland als “icoon van vertraging en bestuurlijke ellende”. Tien jaar terug was de tijdsgeest dat elk ruimtelijk plan van een bestuur maar moest kunnen.

Inmiddels blijken er genoeg iconen van versnelling en bestuurlijke ellende op te staan. Je knippert maar met je ogen of de weg is verbreed en met een industrieterrein ernaast en een woonbouwwijk erbij in het midden van de polder. Wat te denken van de asfaltachtbaan van de N629, zie Brabant gaat knooppunt Oosterhout Dongen herzien. Mag je als burger helemaal nooit meer bezwaar maken? Moet bij een aanbesteding alle keuzes volledig bij de bouwer worden gedelegeerd die vervolgens de hete kastanjes uit het vuur moet halen als de bewoners achteraf alsnog gelijk bleken te hebben, en een afrit ergens anders stiller en veiliger en goedkoper was geweest ?  Of dat ook betekent dat je het primaat van de wetgever als uitgangspunt bij ruimtelijke beslissingen kan loslaten, in ons kleine kikkerlandje, het lijkt Aanbestedingsnieuws dat dat in het belang van niemand is.