Capgemini klaagt Belastingdienst aan om Cobol

Capgemini klaagt de Belastingdienst aan omdat het de programmeertaal van de jaren 60, Cobol gebruikt. Dat bericht Computable dat de dagvaarding heeft gelezen maar ook niet weet waarom er nou precies een zaak is aangespannen. Aanbestedingsnieuws kan het al raden, dat zal wel iets te maken hebben met datzelfde gleichheit beginsel dat ook de perenboom parten speelt. Cobol is dan wel oud, het is nog steeds veel gebruikt, ligt aan de basis van de software in veel organisaties en wordt ook nog steeds doorontwikkeld.

Want daar zit Capgemini dan met zijn database vol cv’s van jonge programmeurs en er is er geen een die trots meldt dat het in Cobol kan programmeren dus wat heeft de Belastingdienst er dan aan. Dus zij krijgen de opdracht nooit. En dat is een mooie reden om een zaak aan te spannen, al was het maar omdat het vervelend is voor je concurrent als ie daar tijd mee kwijt is.

Programmeren in Cobol dat deed men dus al in de jaren ’60 en dat geeft dan meteen ook aan hoe sexy het wordt gevonden door de GenZ codeurs van nu en ook de GenX codeurs van gisteren. Er zijn legio memes die dit punt kracht bijzetten van dinosauriërs die programmeren, er zijn bejaardentehuizen die bijverdienen met fotoshoots van oma’s achter een oude computer die in Cobol programmeren, maar het werkt en het zit overal in dus ja. Kan je wel met miljoenen memes aankomen; het blijft een operationele keuze van de organisatie om te blijven bij iets dat werkt.

VB6

Interessant om te weten. Capgemini voerde al eerder strijd voor de vernieuwing van programmeertalen ondanks kwakkelende kwaliteit tegen Equihold, en heeft de applicatie 12Focus dat bij sportorganisaties werd gebruikt en geschreven was in vb6 omgeschreven naar .NET.  Die code was dan volgens Equihold zo slecht dat daar een rechtszaak over gevoerd is dat er sprake zou zijn van wanprestatie, maar de rechtbank beoordeelt dat uiteraard niet op basis van de kwaliteit van de software, dat is maar te materieel en inhoudelijk.

De rechtbank heeft voorts overwogen dat zij niet toekomt aan de beoordeling van de kwaliteit van de broncode omdat niet is gebleken dat nakoming van de verplichting om goede software te leveren blijvend onmogelijk is en evenmin dat Capgemini in verzuim is. Capgemini heeft haar diensten per 31 oktober 2008 opgeschort. [appellant] stelt ten onrechte dat Capgemini reeds in verzuim was ten tijde van de opschorting en daarom niet gerechtigd was om op te schorten. Ook is de opschorting door Capgemini niet in strijd met de redelijkheid en billijkheid, aldus de rechtbank..

Programmeertaal als vendor lockin?

Volgens een artikel van vorig jaar in Binnenlands Bestuur dat naar aanleiding van een congres software experts aan het woord laat over Cobol, zijn er zijn drie grote aanbieders van Cobolsystemen. Drie leveranciers,  dat betekent Vendor Lockin, zo stelt het artikel zonder duidelijk te zijn over wie de eigenaar is van dit citaat. Maar de vendor lock in is eigenlijk al gegeven met het gebruiken van een programmeertaal, je moet die toch kiezen en daarmee vallen er al leveranciers af. Ja foetert Binnenlands Bestuur over de Belastingdienst software, Cobol is te oud, daar hoor je niet meer mee te werken. Het belangrijkste inhoudelijke argument dat daartoe wordt aangehaald is dat jonge programmeurs het niet meer leren. Wie zijn probleem is dat nu?

Alles in Microsoft hangt op dezelfde manier van C# aan elkaar, daar is pas echt sprake van een vendor lockin. Niemand gebruikt meer wordperfect 5.5.  Dat heeft grote voordelen. Als je dat nu als enige toch gebruikt, dan weet je zeker dat de AIVD je niet zo makkelijk afluistert en dat de Russen je systeem niet hacken. In het bijzonder wanneer je je informatie ook nog bewaart op een floppie. Ja, dan is het wel moelijk om het nog allemaal uit te leggen aan een kind van 22 dat net is afgestudeerd in spelletjes programmeren in C++. en helemaal als je het niet met een druk op de knop kan delen op instagram.

Eerlijke kans 

Het aanbestedingsrecht geeft het gelijkheidsbeginsel een erg eerlijk kansje en ons donkerbruine vermoeden is dan ook dat Capgemini geen eerlijke kans maakt op opdrachten van de Belastingdienst omdat de Belastingdienst bejaardentehuizen voortrekt. Iedereen moet eerlijke kansen maken, behalve mensen die in een oude programmeertaal hebben leren programmeren. Die hebben geen recht op een eerlijke kans maar op een pensioen.

Oude programmeertalen verdienen op zichzelf al geen eerlijke kans. De enige met recht op een eerlijke kans is de Javaplusplus developer die een mooie paarse button naar de socials wil ontwerpen zodat je je omzetbelasting aangifte snel op facebook kan zetten. Ook al berekent hij dat fout omdat de code gebrekkig is. Want als de schoolverlaters een oude programmeertaal moeten gaan leren hebben zij nooit een eerlijke kans.

Aanbestedingsnieuws werkt ook niet met Cobol en gelooft ook best wel dat het achterhaald is, na de jaren 60 is een hele programmeertaalontwikkeling geweest waar Cobol niet in is begonnen. Het probleem zit hem dan ook niet in of Cobol gebruikt moet worden maar of een organisatie als de Belastingdienst vrij is om met een achterhaald systeem te werken, alleen omdat het werkt.
Een eerlijke kans begint bij Aanbestedingsnieuws over te komen als een eerlijke kans voor onwetendheid en onkunde om te concurreren met gezond verstand.

Voor welke programmeertaal moet worden gekozen, zou niet moeten worden besloten door een rechter in een aanbestedingszaak tussen bedrijven.

Zie ook:

Capgemini daagt Staat om nieuw systeem omzetbelasting

Over Capgemini versus Equihold:

https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:HR:2022:83

https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:HR:2023:437