Afname juridische titels en aanbestedingsplicht
Vroeger, toen aanbesteden gewoon niet gedaan werd, toen kochten mensen tijdschriften en boeken op basis van de inhoud. Of ze deden alsof. Je had natuurlijk ook altijd wel mensen die boeken kochten voor de mooie vorm en voor het vullen van de boekenkast. Maar dat is natuurlijk dommigheid. Als er een product is dat je beoordeelt op inhoud, dan is het wel een boek. Iedere uitgever heeft zijn eigen unieke monopoliepositie op zijn eigen titels en de nieuwe status quo is zo dat overheden alleen voor die titels betalen, als die via dure (qua ontwikkelingskosten) online portals geleverd worden, terwijl die dure online portals in principe door iedereen geleverd kunnen worden. Toch vond Venlo zichzelf verplicht om een Aankondiging in geval van vrijwillige transparantie vooraf te leveren.
Nu is het probleem als volgt. Allerlei lieve mensen van uitgeverijen harken content bij elkaar, voor niets, voor een fooi en veel geslijm, vullen dat zelf aan, schrijven er zelf bij, bundelden dat voorheen in een naslagwerk en dat moet dus tegenwoordig in de verplichte online jas zodat de overheid het voor een appel en een ei onder zijn medewerkers kan doorverspreiden. De klant overheid, die uit bezuiniging de ambtenaren niet zelf hun kennisbehoefte laat inkopen, wil zo veel mogelijk inhoud voor zo weinig mogelijk geld, maar doordat de ambtenaar met kennisbehoefte op de achtergrond is geraakt, rekent hij de uitgever vooral af op de lege online huls.
Inmiddels is die lege online huls dus zeer geavanceerd en zijn inhoudelijke medewerkers bij de uitgeverij tot het kale mimimum aan toe wegbezuinigd. Klant is koning. En de koning wil een online portal met allemaal titels daarin en of er ook nog een persoon met verstand is die iets schrijft in die titels, daar heeft hij geen verstand van. Zolang dat aanbesteden voortduurt, sturen uitgevers op het maximin principe af op een voor beide partijen suboptimale situatie. De optimale situatie zou zijn dat je betaald wordt voor het werk dat je levert, maar nu word je betaald voor het toevoegen van links in je lege huls.
Wat blijkt, Kluwer en de SDU krijgen tezamen maar liefst €400.000 euro voor leveringen van “juridische titels”. Het overschrijdt de drempelwaarde voor leveringen ruimschoots, als je het bekijkt vanuit de lege huls. Als je de juridische databanken als een collectie van titels ziet, juist niet. Zowel Kluwer als SDU beschikken door hun digitalisering over juridische databanken. en leveren dan ook in het groot en de afnemer mag dan kiezen welke titels er in de databank voorradig moeten zijn. Het enige koopmotief is op titelniveau. Niemand zegt bij zichzelf goh nou die lege huls is ons liever dan een ander. Laten we bij Aanbestedingsnieuws maar eens in de slachtofferrol van anderen kruipen: Uitgeverij Elsevier, Paris en RBB hebben ook allemaal “juridische titels” en databanken voor de digitale ontsluiting. En die dan? Moeten ze die juridische titels niet in Venlo? Zijn die uitgeverijen niet Venloos genoeg?
Maar dat is dus het wereldbeeld van de uitgever. In het wereldbeeld van de abonnee is alles omgekeerd. Uitgevers zouden gemene boeven zijn, waar schandalig geld verdiend wordt op kosten van de belastingbetaler, armlastige studenten en auteurs die leveren die kopij gratis, die door uitgevers voor grof geld wordt verpatst. Veel studenten beklagen zich over de prijs van abonnementen van wetenschappelijke titels en in de juristerij is dat zeker niet anders.Je hebt maar 1 artikeltje nodig, voor het aanvullen van een jaartal in je voetnoot en nu moet je van de uitgever maar meteen dat hele tijdschrift kopen. Dat je voor een studententarief €200 betaalt voor het Nederlands Juristen Blad, dat is dan nog te behappen. Als je dan ineens na 5 jaar automatisch wordt omgezet naar het reguliere €400 tarief, een maandinkomen voor partime bijbaners, is dat best een beetje vervelend. Als je dan ook nog een BKR-notering krijgt omdat je dit weigert te betalen uit principe, dan wil je er gaan werken omdat de muren er met goud geplaveid moeten zijn.
Nou de muren blijken nergens met goud geplaveid. Zelfs bij overheden niet, terwijl die nog veel harder in de portemonnee graaien dan al die uitgevers al doen. Waar gaat dat geld dan aan op, nou aan media is dat niet. Als je namelijk bij een overheid vraagt of je een abonnement zou mogen op voor jou de meest belangrijke uitgave moet je he-mel en aarde bewegen, en dan ook echt heel erg hard bewegen. En dan lukt het je nog niet. Kijk maar op de online portal met het wachtwoord. Oh staat het daar niet tussen? Dat moet via de bibliotheek. En bij de bibliotheek word je dan ook heen gezonden want dat mogen zij niet doen, gaat allemaal via grote aanbestedingen. En die inkoper die dat inkoopt, die doet ook maar wat hem gevraagd is, om die contracten te verlengen. Die heeft heus niet de vrije keus om ook nog een extra abonnement op bijvoorbeeld de Module Aanbesteding af te sluiten voor Meneer Pieters van de Afdeling Juridisch.
Uiteindelijk is de belangrijkste reden waarom uitgevers hun inhoud duur moeten verkopen; gelegen in hoe overheden inkopen. Er wordt je geen enkele toezegging gedaan, je wordt niet op prestatie afgerekend, wat je nou precies moet doen voor je geld is dus voor iedereen die er ook maar zijdelings bij betrokken is, volstrekt onduidelijk en er wordt eigenlijk maar gewoon “wat gedaan”, zoals het altijd al ging en dan aangevuld met directe orders van mensen die het ook niet weten.
Als een uitgever een goede bedoeling heeft en een Als een inkoper een goede bedoeling heeft en de status quo wil doorbreken door de uitgevers af te rekenen op hun inhoud, wat we ook zijn tegengekomen, toen we bij de overheid werkten, dan kijkt die naar de portemonnee en de uitgever, hebben we daar behoefte aan, nee en dat kan sowieso veel goedkoper. “Leest iemand dit?”, vraagt zo’n inkoper zich dan af. Nee natuurlijk niet want er zit een heel moeilijk wachtwoord op omdat anders iedereen dat gaat zitten delen en dat weet je dat dat gebeurt want het hele Ministerie van Economische Zaken moet het met 1 Rechtspraak Vastgoedrecht doen. En dat wachtwoord kent dan niemand en als je dan snel iets wilde weten dan werkt Google altijd veel sneller dan welke leverancier van welke data dan ook.
Het gebrek aan leveringszekerheid en besef van de inkoopbehoefte, wat verergerd wordt, doordat niet degene met een informatiebehoefte, niet zijn afdelingsmanager, niet zijn bibliotheekmedewerker maar de inkoper in het groot de behoeftestelling regelt voor naar zijn aard unieke producten.
Wat is het resultaat. Nou een van de resultaten is dat Meneer Meester Pieters dus alle voor hem relevante uitspraken op het gebied van Vastgoedrecht gaat staan printen. In een oplage van 1. Op vreselijk duur, chloorgebleekt, veel te dik printpapier. En omdat hij er veel te duur voor is nemen ze dan nog secretaresses in dienst, die daar ook nog eens geen zin in hebben en het verkeerd doen en dan daarbij nog meer papier verspillen. Uitgevers hadden hier echt een schaalvoordeel maar die wordt dat niet meer gegund, door de hoogste baas van Pieters. En omdat ook het rondcommanderen veel werk is, dat negatieve energie geeft, komt die Pieters helemaal niet toe aan het lezen, het leest ook helemaal niet fijn, Arial 9 omdat het dan op de pagina past. En dan is het dus voor niks geprint. Het gaat mee in de tas, er gaat koffie overheen, na een week is het verfrommeld terwijl Rechtspraak Vastgoedrecht mooi ingebonden in de kast had gestaan. Zodat je het 3 jaar later nog eens op kan zoeken als iets anders je eraan herinnert. terwijl je nu dan dus een uur suf moet googlen en rechtspraken om dat terug te vinden.
En het andere resultaat is dat de positie van inhoudelijke medewerkers bij uitgeverijen onder druk komen te staan. De overheidsinkoper koopt namelijk de titel, niet wat er in de titel staat. Hij wil de informatiebehoefte immers in het groot inkopen voor het schaalvoordeel. Waarom zou je dan als uitgever nog een inhoudelijk medewerker hebben. Maar waarom zou een ambtenaar/overheidsinkoper een product kopen waar niets inhoudelijks in staat?