Advies 633: Verzwaring eisen niet in verhouding tot objectief kenbare doelstellingen opdracht – Aanbestedingsnieuws

Advies 633: Verzwaring eisen niet in verhouding tot objectief kenbare doelstellingen opdracht

Zoals de grensoverschrijdende mensheid misschien weleens is opgevallen zijn alle Nederlandse verkeersborden mooi reflecterend, zeker in het donker, als de koplampen erop schijnen. Dat is de retroreflecterende folie (signfaces). |Die is leverbaar in retro-reflectieklasse III: Ultimate Signing. Gewoon te koop, die folie, vooral ook in Duitsland. Meteen herkenbaar als je de grens overkomt. Want de buitenlandse verkeersborden, zeker de Belgische, zijn flets onreflecterend en daarmee ook een stuk moeilijker te lezen, zeker ‘s nachts. Daarom hebben ze daar in de Bels ook op de snelwegen straatverlichting nodig. Anders zie je de verkeersborden niet eens.

Interessante weet, wie is kennelijk de producent van al dat Thermal Transfer… 3M. Drie-em dus, dezelfde als de producent van de FFP3-mondmaskers, alsmede van 3 inch floppies (die harde) en de CEO die de toekomst accuraat voorspelde. De Britten, dus. De Britten dus, die niet meer in de hele Europese Unie zitten en met wie dus ook geen handelsverdrag is. Moeilijk om aan te komen nou, Cheddar Kaas en 3M-folie. Maar waarschijnlijk nou ook niet zo moeilijk dat Sophie in ‘t Veld haar excuses aanbiedt voor de schandalige vertoning tegenover de Britten in het Europees Parlement.

In een samenvatting van de uitspraak zegt de Commissie van Aanbestedingsexperts zelf:

De klacht ziet op een Europees openbare procedure voor een raamovereenkomst (met één of meer ondernemers) voor de levering van onder meer verkeersborden, straatnaamborden en verwijzingsborden voor 21 organisaties.

Ondernemer klaagt over de minimumeisen die aanbesteder stelt aan de toe te passen retro reflecterende materialen.

De Commissie overweegt dat de gestelde minimumeisen een verzwaring inhouden ten opzichte van het Nederlandse normatieve en wettelijke kader. Aanbesteder heeft geen deugdelijke motivering gegeven voor de verzwaring van de eisen. Dit brengt mee dat ervan uit moet worden gegaan dat de verzwaring van de eisen niet in verhouding staat tot de objectief kenbare doelstellingen van de opdracht. De Commissie moet bovendien het ervoor houden dat de verzwaring leidt tot een ongerechtvaardigde belemmering in de openstelling van de opdracht voor mededinging en geen sprake is van gelijke toegang.

De Commissie acht de klacht gegrond.

In de Nota van Inlichtingen van 29 maart 2021 zijn verschillende vragen en antwoorden opgenomen over de eisen die aanbesteder stelt aan retroreflectie van de borden, alle met een vergelijkbare strekking: het beeldvlak moet volledig voldoen aan het minimum vereiste van de DIN, 3A en 3B.

Om kort te gaan hadden de aanbestedende diensten dus gevraagd naar private keurmerken, zoals bij de Max Havelaar dus, wat niet mocht van het Europese Hof van Justitie volgens het Max Havelaar-Arrest, en niet naar de bijbehorende NEN-normen die overigens ook nog eens achterlopen bij wat de markt kan leveren.  (ov. 1.6.2)

Ultimate Signing (of Ultimate Signing 2020 of US20) is een privaat keurmerk door de VNVF in het leven geroepen en niet zoals 2.2.2 doet vermoeden een wettelijke eis door de wetgever gesteld. Om aan het private Ultimate Signing keurmerk van de VNVF te kunnen voldoen dient de folie van de verkeersborden tegelijkertijd
te voldoen aan retroreflectie waarden zoals opgenomen in tabel RA3A en RA3B. Het vereiste om (tegelijkertijd) aan RA3A te voldoen bestaat evenwel niet onder het Nederlandse juridische en normatieve kader, noch bestaat dit in andere Europese landen.
Artikel 6.1 van het geldende normatieve kader in Nederland, te weten NEN 3381;2020, geeft het vereiste waaraan het retroreflecterende beeldvlak moet voldoen. Onder verwijzing naar artikel 6.1.3 “Retroreflectieklasse III” dient de mate van retroreflectie minimaal overeen te komen met retroreflectieklasse 3B volgens DIN 67520:2013-10.
Door door middel van Ultimate Signage onnodig en zonder enig legitiem doel RA3 als eis te stellen, worden ondernemingen die anders aan alle wettelijke en normatieve eisen voldoen uitgesloten en dit zal enkel kostenverhogend werken. Wij verzoeken u de Ultimate Signing eis in zijn geheel te laten vallen en aansluiting
te zoeken bij het wettelijke en normatieve kader.

Het belangrijkste verweer van de aanbesteder, een inkoopsamenwerking, is dan ook dat het niet zo zeer discriminerend is om te vragen naar specifieke retroreflectie. Het zijn eisen ten bate van de verkeersveiligheid (overweging 4.4):

Bovendien stelt aanbesteder dat de eisen tot doel hebben de zichtbaarheid en de duurzaamheid van de verkeersborden te bevorderen. Dat is volgens aanbesteder een legitiem doel, dat bovendien is beschreven in paragraaf 1.3 van het aanbestedingsdocument (zie hiervoor onder 1.3).

Een eind verderop in het advies (ov. 5.9.2) blijkt, dat de Commissie van Aanbestedingsexperts de summiere verwijzing naar de verkeersveiligheid niet afdoende verweer vindt en de klacht van de leveranciers dus gegrond is.

De Commissie begrijpt dat het voldoen aan 3A en 3B van de DIN slechts mogelijk is met gebruikmaking van foliematerialen van een zeer beperkt aantal fabrikanten. De gekozen verzwaring van de eisen leidt in die zin tot een belemmering in de openstelling van de opdracht. Een dergelijke belemmering kan niettemin gerechtvaardigd
zijn, zoals volgt uit artikel 2.75 lid 6 Aw 2012 ¹. Aangezien aanbesteder in dit geval onvoldoende rechtvaardiging voor de verzwaring van de eisen heeft aangedragen, moet de Commissie het ervoor houden dat de verzwaring leidt tot een ongerechtvaardigde belemmering in de openstelling van de opdracht voor mededinging en geen sprake is van gelijke toegang.

¹= art. 2.75 lid 6 = De technische specificaties bieden de inschrijvers gelijke toegang en leiden niet tot ongerechtvaardigde belemmeringen in de openstelling van overheidsopdrachten voor mededinging, red An via wetten.nl.

Oh jee, dat gaat weer heel aanbestedingsrechtmatig. Met allerlei aanbestedingsdoden tot gevolg? Legervesten moeten gewoon

©ZaZ 1998

aanbestedingsrechtmatig worden ingekocht, laten we maar hopen dat de rechter in een bodemprocedure tot een conclusie komt dat de inkoop naast aanbestedingsrechtmatig ook doelmatig moet zijn bij normen op het gebied van de verkeersveiligheid. Niet zozeer dus omdat het volgt uit de Aanbestedingswet maar wel vanwege de onrechtmatige daad willekeurige mensen te pletter laten rijden op een provinciale weg ergens vanwege een onzichtbaar verkeersbord, alleen omdat dat zo aanbestedings-ondiscriminerend is.

https://www.commissievanaanbestedingsexperts.nl/advies/advies-633-verzwaring-eisen-niet-verhouding-tot-objectief-kenbare-doelstellingen-opdracht

https://www.commissievanaanbestedingsexperts.nl/sites/commissievanaanbestedingsexperts.nl/files/adviezen/210528_-_advies_633.pdf

 

https://www.commissievanaanbestedingsexperts.nl/sites/commissievanaanbestedingsexperts.nl/files/adviezen/210528_-_advies_633.pdf

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *