Aanbesteding giraal verkeer: ernstige beroepsfout – Aanbestedingsnieuws

Aanbesteding giraal verkeer: ernstige beroepsfout

Voor de kinderen van Generatie Z die met een DigiD zijn opgegroeid moeten we misschien nog uitleggen dat je vroeger een geel (en daarvoor weer blauw) papiertje moest invullen met je gironummer en dan in een giro-envelop stoppen, dichtlikken en naar de brievenbus lopen. Lopen, dat is dat je je ene been voor de andere zet.

De envelop kwam daarna dus aan bij de mensen van de postspaarbank, de postgiro, de postchecque en girodienst en allerlei andere namen van de postbank. Alle andere banken moeten betalingen daarop net zo goed verwerken en je kon dus ook met een AMRO-rekening of een ABN-rekening je bankrekeningnummer doorgeven, dat verscheen dan ook op de giro en die moest dan ook overeenkomstig de opdracht worden verwerkt. Dus je kon ook als niet postbank-klant je betaalverkeer via de postbank laten verlopen. Zo was het dus de afgelopen 100 jaar en het enige wat er veranderde was het uiterlijk van de giroenvelop, dan weer mildgrijs, dan weer grindgrijs.

Blijkbaar heeft iedere ZZP’er uit Polen die weleens op TenderNed kijkt, tegenwoordig recht op het maken van die stroken die je kan afscheuren onder aan een A4tj, die je dus in een giroenvelop moest stoppen, die je daar zelf, gratis kon afhalen (dus dat is geen pikken), ook weer door dat rare 20e eeuwse fenomeen genaamd lopen, speciaal bij het daartoe opgerichte postNL-punt voor zowel brieven als ook pakjes, dat vroeger gewoon postkantoor heette. Tegenwoordig moeten die arme oudjes daarvoor dus helemaal naar het enig overgebleven ING-kantoor want de ING heeft alle diensten van de postgiro overgenomen, om die vervolgens ook weer bijna allemaal af te stoten, zelfs de pennierekeningspaarpot.

De aanbesteding

Minister Hoekstra van Financiën dacht even lollig te doen en daarvoor dus een aanbesteding uit te schrijven. Nou, ja als veertiger of daar nog onder is het misschien moeilijk voor te stellen maar voor de ouderen van dagen is het echt niet meer bij te houden. Digitaal bankieren, dan weer met een random reader, dan weer met een tanlijst, dan weer met een scanner en een app. Dus die werken toch nog steeds met een van de weinige dingen die niet op de schop zijn gegooid, de giro-envelop en ook die is al erg ingewikkeld want je moet je IBAN-bankrekeningnummer daar nu op invullen. We mogen vermoedelijk dan ook heel gelukkig zijn dat het de ING-bank is geweest die de opdracht heeft gewonnen, al weet je dat pas zeker bij uitvoering.

Het betalingsverkeer van het Rijk dat ik heb laten aanbesteden betreft in de basis het girale SEPA-betalingsverkeer van alle Rijksonderdelen met uitzondering van het betalingsverkeer van de Belastingdienst. Om deze opdracht voor een zo groot mogelijke groep banken toegankelijk te maken is er bij deze aanbesteding gekozen voor een iets beperktere opzet van de opdracht ten opzichte van de vorige aanbesteding. Het contante betalingsverkeer, de iDEAL en pinbijschrijvingen en het mondiale betalingsverkeer van het ministerie van Defensie zijn opgenomen in de overige percelen die worden aanbesteed, te weten de aanbestedingen van de betaaldienstverleners, contant betalingsverkeer en waardevervoer en internationaal betalingsverkeer.

Ernstige beroepsfout

Twee instellingen hebben volgens de kamerbrief uiteindelijk op de aanbesteding ingeschreven. En die hadden kennelijk allebei de “ernstige beroepsfout”, op basis waarvan je zonder pardon van aanbestedingen mag worden uitgesloten. Bij aanbestedingen mag je dus niet kijken naar past performances, als de ondernemer de opdracht slecht heeft uitgevoerd, maakt hij bij de volgende aanbesteding gewoon weer een eerlijke kans, en dat is een van de vele redenen waarom aanbestedingen niet zo werken als zou moeten. Maar je mag dus wel kijken naar de ernstige beroepsfout.

Wat is een ernstige beroepsfout, nou dat weet niemand eigenlijk, afgezien van dat het een facultatieve uitsluitingsgrond is ex art 2.87Aw, we moeten het met een handjevol jurisprudentie doen, maar er is wel een uitspraak over dat daarvan in elk geval sprake is als je bestuurders gerechtelijk zijn veroordeeld als bestuurder, in de uitoefening van het bedrijf. Dat is, zo moet je dat zien met een half oog, mede ingegeven door de mafia die in Italië ook nogal eens op aanbestedingen reageert en waarbij de overheid aan dezelfde aanbestedingsregels moet voldoen.

Beide inschrijvers hebben voldaan aan de vooraf gestelde eisen zoals de genoemde voorwaarden ten aanzien van de beroepsfout. De ING Bank N.V. heeft aangegeven ernstige fouten gemaakt te hebben, waarbij de door de instelling genomen zelfreinigende maatregelen als voldoende zijn beoordeeld. In de kamerbrief staat daarover het volgende:

Op 9 december 2020 heeft het gerechtshof Den Haag geoordeeld dat een vervolging van ING Bank N.V. door het OM ex artikel 12 Wetboek van
Strafvordering geen redelijk doel meer dient1. Een verzoek tot het starten van strafvervolging tegen de bank is dan ook afgewezen door het hof. Op dezelfde dag heeft het gerechtshof Den Haag tevens geoordeeld dat het OM wel tot strafvervolging moet overgaan jegens de voormalige bestuursvoorzitter van ING Bank2 N.V. De beroepsfout zoals opgenomen in de aanbestedingsdocumenten heeft weliswaar ook betrekking op fouten door bestuurders, doch uitsluitende door actuele bestuurders van de inschrijver en dan alleen als het gaat om een veroordeling. Het gelasten van vervolging tegen een voormalige bestuurder leidt dan ook niet tot een andere beoordeling van de beroepsfout.

De beide uitspraken van het gerechtshof kunnen daarmee niet tot een mogelijke andere uitkomst van de gunning leiden. (Cursief Red AN) De overeenkomst is dan ook aan ING Bank gegund. De overeenkomst wordt initieel aangegaan voor een periode van vier jaar waarna verlenging mogelijk is tot maximaal acht jaar. Binnenkort zullen ING Bank en het Rijk starten met een implementatietraject waarbij de dienstverlening van de huidige huisbank wordt gecontinueerd.

Maar dat gaat dus, naar het beste lezen van Aanbestedingsnieuws, alleen over de strafzaak. Het is niet helemaal uitgesloten dat de concurrent nog een zaak zou kunnen aanspannen tegen de gunning op basis van iets heel anders dan de ernstige beroepsfout. Niet dat dat aan de hand is, althans dat weten we niet, maar het volgt wel uit de Rechtsbeschermingsrichtlijn. Zeg nooit nooit. In elk geval vindt Minister Hoekstra van Financiën het zo wel best: “op evenwichte wijze tot selectie gekomen”.

©ZaZ 2020

Bovengenoemde elementen, te weten een opdracht die qua dienstverlening voor een zo breed mogelijke groep banken toegankelijk is, het gebruik maken van de facultatieve uitsluitingsgrond ernstige fout bij deze aanbesteding, de prominente rol voor MVO, de beoordeling op basis van het gunningscriterium beste prijskwaliteitsverhouding aangevuld met de aanvullende opzeggingsgronden in de overeenkomst en de wachtkamerovereenkomst hebben er mijns inziens voor gezorgd dat we op een evenwichtige wijze tot de selectie van de bank voor het giraal betalingsverkeer van het Rijk zijn gekomen.

Zie ook:

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2021/01/22/kamerbrief-over-uitkomst-aanbesteding-giraal-betalingsverkeer-rijk

https://www.pianoo.nl/nl/visie-de-ernstige-beroepsfout

https://www.pianoo.nl/nl/ernstige-beroepsfout

https://www.ad.nl/politiek/ing-toch-weer-huisbankier-overheid-ondanks-witwasschandaal~a0b45c84/

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *